PHP to niezwykle popularny język programowania wykorzystywany do tworzenia stron i aplikacji internetowych. Według szacunków PHP jest używany przez ponad 77% wszystkich stron w sieci. Co musisz wiedzieć o tym języku?
Internet jest przeogromny, to nie ulega wątpliwościom. Ilość stron dostępnych w sieci już dawno przekroczyła liczbę miliarda. W tej liczbie, jak już wspominaliśmy, lwia część stron działa na podstawie języka PHP. Dzieło pewnego duńskiego programisty wywarło ogromny wpływ na internet, jaki znamy dziś. Należy jednak zaznaczyć, że obecnie znana wersja różni się i to znacznie od tej, która pojawiła się w połowie lat 90. XX wieku. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o PHP, trafiłeś(-łaś) w dobre miejsce.
Czym dokładnie jest PHP?
PHP jest językiem programowania, który działa na podstawie skryptów. Należy on do grupy języków interpretowanych, który zastosowanie znajduje głównie podczas tworzenia stron internetowych. To jednak nie wszystko, gdyż z powodzeniem może służyć do przetwarzania danych z poziomu wiersza poleceń, a także pisania programów, które pracują w trybie graficznym.
Język ten pozwala na pracę z różnymi rodzajami baz danych, a także z plikami XML. Podobnie jak inne języki programowania, PHP składa się z czterech modułów jądra oraz repozytoriów (moduły oficjalne, repozytorium PECL – do samodzielnej kompilacji oraz repozytorium PEAR do zadań klas).
Doskonale też sprawdza się w tworzeniu skomplikowanych systemów zarządzania złożonymi zbiorami danych. Operacje będą odbywać się na serwerze strony internetowej, a użytkownik widzi jedynie wynik danej operacji.
Historia PHP
Twórcą języka, który wywarł tak ogromny wpływ na internet, jest Rasmus Lerdorf – opracował język na jesieni 1994 roku. Pierwsze wersje służyły jako swoiste trackery na jego stronie internetowej (stąd nazwa PHP, rozwijana jako Personal HomePage), które zbierały informacje o tym, kto śledzi jego CV udostępnione online. Pierwsza wersja, która została udostępniona innym, powstała na początku 1995 roku i znana była jako Personal Home Page Tools. Jak to bywa na początku drogi, wersja to była bardzo ograniczona, działała w oparciu o kilka makr oraz narzędzi, których używano do tworzenia stron w tamtych latach (jak np. licznik odwiedzających czy księga gości).
Przełomem był środek 1995 roku, gdy Lerdorf postanowił przebudować język, dając mu zalążek tego, co znamy obecnie. Początkiem tego była przebudowa m.in. analizatora składniowego. Dalsze prace sprawiły, że powstała nowa wersja języka znana jako PHP/FI (FI oznacza Forms Interpreter). Ważnym aspektem było również dodanie wsparcia mSQL. Projekt był gotowy ujrzeć światło dzienne i bardzo szybko spotkał się z pozytywnym odzewem.
Sprawdź też: Internet — co to jest? Informacje o sieci internetowej, www i możliwościach Internetu
Inni programiści szybko zaczęli dodawać swoje cegiełki do rozrostu PHP/FI. Pod koniec 1996 roku używano go w ponad 15 tysiącach stron na całym świecie (w tamtych latach cała sieć składała się z około 70 tysięcy stron). Pół roku później było to natomiast 50 tysięcy aktywnych stron internetowych, które działały na PHP.
1997 rok to również profesjonalizacja całego projektu – od tego momentu PHP przestał być pod opieką jednego człowieka. Prace zostały podzielone między grupę programistów, co pozwoliło odciążyć samego Lerdorfa i rozwinąć język. Efektem tego kroku było m.in. kompletne przepisanie parsera (wspomnianego analizatora) od nowa. Był to kamień węgielny pod PHP w wersji 3. W historii języka było to wielkim wydarzeniem, gdyż nowa architektura znacznie zwiększyła wydajność.
Prace nad wersją PHP 4 rozpoczęły się natychmiast po zebraniu pierwszych komentarzy dotyczących poprzedniej wersji. W 1999 roku powstał oficjalny silnik nowej wersji, Zend Engine, a rok później – PHP 4.0. W swojej wersji 4 doczekał się trzech poprawek: 4.1, 4.2 oraz 4.3.
W 2004 roku ukazała się stabilna wersja 5.0, która mogła już śmiało konkurować z innymi komercyjnymi rozwiązaniami serwerowymi. Niestety ze względu na ilość nowych zmian w tej wersji utracono kompatybilność z poprzednimi wersjami języka.
Z nowości w tej wersji warto wymienić unowocześniony moduł do obsługi plików XML, który teraz znalazł się bezpośrednio w jądrze aplikacji, a także domyślny silnik baz danych SQLite. PDO w wersji 5.1 PHP to preprocesor umożliwiający komunikację nie tylko z bazami danych SQL, ale także z bazami Oracle, PostgreSQL oraz Firebird. Wersja 5.2 to poprawki optymalizacyjne oraz poprawa obsługi formatów ZIP i JSON.
Szósta wersja była rozwijana w latach 2005-2010, ale nie ujrzała nigdy światła dziennego i pozostała w fazie eksperymentalnej. Kolejna nowa, główna wersja to PHP 7, która obecnie jest najpopularniejsza. Mimo że PHP 6 nie zostało oficjalnie wydane, istniało już wiele odniesień do nowopowstałej wersji 6 i twórcy chcieli się od tej wersji całkowicie odciąć.
Siódma wersja to dalszy wzrost wydajności oraz optymalizacja składni języka. Pod koniec 2020 roku wydany został PHP 8. Obecnie skrót ten nie ma wiele wspólnego ze swą pierwszą nazwą. Oznacza bowiem PHP Hypertext Preprocessor.
Sprawdź też: Czym jest Webflow? Stwórz swoją stronę internetową
Co decyduje o popularności PHP?
Tak ogromne zainteresowanie językiem nie wzięło się z niczego. PHP posiada mocne punkty w swoim portfolio, które sprawiają, że twórcy stron internetowych na całym świecie skłaniają się właśnie ku temu rozwiązaniu. Oto powody dlaczego:
- za popularnością PHP przemawia przede wszystkim niski próg wejścia. W przypadku bohatera naszego artykułu mamy tu bardzo prosty język programowania, którego opanowanie nie sprawia problemów nawet kompletnym amatorom. Stopień skomplikowania jest więc ważnym elementem popularności PHP,
- język Lerdorfa nie ogranicza się tylko do jednej platformy. Niezależnie od tego, czy działasz na Windowsie, Linuksie czy Macu, nic nie stoi na przeszkodzie, aby móc zacząć programować w PHP,
- PHP to tzw. open source, co oznacza, że kod języka jest udostępniony za darmo dla wszystkich, którzy chcą tworzyć w oparciu o niego,
- otwarte źródło przekłada się na społeczność, która skupiła się w ogromnych liczbach wokół PHP. W przypadku jakichkolwiek problemów podczas pisania kodu bardzo łatwo możemy uzyskać odpowiedź w miejscach poświęconych temu językowi (których jest w zatrzęsienie),
- PHP może swobodnie łączyć się z bazami danych (MySQL, Postgress etc.), bez względu, czy są oparte na modelu relacyjnym czy nierelacyjnym.
Popularne strony i aplikacje oparte na PHP
Z racji swojej ogromnej popularności nie brakuje stron, które działają na PHP-ie. Wśród nich znajdziemy również te, które są znane wszystkim nam. Czy wiedzieliście, że w celu napędzenia swojej strony Facebook wykorzystuje PHP? Owszem, jest to wersja stworzona przez ich programistów, znana jako HipHop for PHP, jednak działająca na języku stworzonym przez Duńczyka. Powodem był spadek wydajności przez nadmierny rozrost samego Facebooka i konieczność odwołania się do szybszych języków jak np. C++.
Największe źródło informacji online, czyli Wikipedia, jest w 100% zbudowana na PHP-ie. Oprócz niej PHP znajdziemy w dokumentacji technicznej takich stron i narzędzi jak: WordPress, Slack, WhatsApp, Tumblr czy Spotify (w pewnej części).
Sprawdź też: Historia Internetu w Polsce i na świecie – kiedy powstał Internet?
Wzrost popularności innych języków i spadek wydajności wraz z rozrostem danej strony sprawiają, że nie brakuje jednak głosów, iż powoli zbliżamy się do końca PHP i odejścia od niego na rzecz innych języków programowania. Czy to prawda?
Czy dni PHP są policzone?
Prorokowanie w świecie technologii to karkołomne zajęcie, gdyż najczęściej przewidywania lubią się nie sprawdzać. Nie zniechęca to jednak wielu osób, które przewidują schyłek zainteresowania PHP-em w kolejnych latach. Obecnie trwa debata, czy przyszłość tego języka rzeczywiście tak będzie wyglądać. Skąd się ona wzięła?
Powodem jest rozwój innych języków programowania, które zyskują na popularności i działają w podobnym oparciu co PHP (czyli server-side). Wśród nich prym wiodą m.in. JavaScript, Python, Goland oraz inne. Czy zatem PHP rzeczywiście umiera? No cóż, przykład niemal 80% wszystkich stron, które stworzono na PHP, sugeruje, że to dalekie od prawdy.
Język duńskiego programisty jest wciąż rozwijany i chętnie wykorzystywany przez twórców stron. Sprawia to, że witryny, które odwiedzasz na co dzień, są w zdecydowanej większości postawione na PHP. To również całkiem dobry kierunek w celu rozwijania umiejętności, gdyż nadal nie brakuje ofert pracy z nim związanych, które są dobrze płatne. Nie sugeruję, że schyłek nigdy nie nastąpi, ale z pewnością nie widać go jeszcze na horyzoncie.
Oto wszystko, co powinniście wiedzieć o PHP. Potraficie się nim posługiwać? Jeżeli nie, to dobra pora, aby nauczyć się przynajmniej słynnego Hello World.
