0
MSI MAG Z790 Tomahawk to nowa płyta główna od jednego z najpopularniejszych producentów podzespołów, która ma szansę mocno zawojować na rynku. Dlaczego? Tego dowiecie się z poniższej recenzji. Zapraszamy do lektury!
MSI to marka znana i lubiana, więc było właściwie wiadome, że na rynku wraz z procesorami Intel Core 13. generacji zadebiutują płyty główne tego właśnie producenta. Sprawdź, jak poradziła sobie MAG Z790 Tomahawk WiFi DDR4 w przekrojowych testach!
Testy płyt głównych mają za zadanie ukazać, jakie komponenty ukrył przed konsumentami producent. Najważniejszych informacji bowiem nie umieszcza się w specyfikacji, co zdecydowanie utrudnia odpowiedni dobór sprzętu do posiadanego procesora. Nikt nie wie przed zakupem, jak dana płyta główna sprawdzi się z procesorem ze średniej półki i jak z procesorem z segmentu dla entuzjastów, a dziś przyjrzymy się, do czego tak naprawdę nadaje się MSI MAG Z790 Tomahawk WiFi DDR4.
MSI MAG Z790 Tomahawk WiFi DDR4 to płyta główna ze średniej półki cenowej (jeśli średnią półką można nazwać płytę za ponad 1700 zł) i została ona sygnowana znaną i chyba najlepszą dotychczas marką Tomahawk, której zazdroszczą wszyscy producenci sprzętu komputerowego. Tomahawk to nazwa, która swoją renomę zdobyła dzięki ultrawysokiej jakości płycie głównej AM4 do procesorów AMD Ryzen i sprawdzimy, czy następca dla procesorów Intel będzie godny swojego imienia.
MSI MAG Z790 Tomahawk WiFi DDR4 – specyfikacja
MSI MAG Z790 Tomahawk WiFi DDR4 to płyta główna w wymiarze ATX z gniazdem LGA 1700 i chipsetem Z790. Jest zatem kompatybilna z procesorami Intel Core 12. i 13. generacji. Na jej pokładzie znajdziemy 4 banki pamięci RAM DDR4 ze wsparciem dla maksymalnego taktowania na poziomie DDR4-5333 (OC) o maksymalnej pojemności 128 GB, dwa wyjścia obrazu DisplayPort 1,4 oraz HDMI 2,1, trzy gniazda rozszerzeń (2x PCIe x16 x4 oraz 1x PCIe x1), siedem portów dla magazynu danych SATA 6 Gbps oraz cztery sloty M.2, pełny pakiet złączy USB (1x USB 3.2 Gen 2×2, 6x USB 3.2 Gen 2, 6x USB 3.2 Gen 1 i 4x USB 2.0). Wyposażona została również w moduł sieciowy Intel I226-V ze wsparciem dla Wi-Fi 6 (ax) oraz kartę dźwiękową Realtek ALC4080.
Oto specyfikacja MSI MAG Z790 Tomahawk WiFi DDR4:
- Socket: LGA 1700
- Chipset: Z790
- Pamięć: 4x DDR4-5333, maks. 128 GB
- Gniazda rozszerzeń: 2x PCIe x16 (x16/x4), 1x PCIe x1
- Magazyn danych: 7x SATA 6 Gbps, 4x M.2
- Sieć: Tak, Intel I226-V, Wi-Fi 802.11 ax (6E)
- Dźwięk: Realtek ALC4080
- Porty USB: 1x USB 3.2 Gen 2×2, 6x USB 3.2 Gen 2, 6x USB 3.2 Gen 1, 4x USB 2.0
- Wymiary: ATX
Sprawdź też: Konfigurator PC – składanie komputera online
Budowa i jakość wykonania MSI MAG Z790 Tomahawk
MSI MAG Z790 Tomahawk WiFi DDR4 to płyta główna o standardowych wymiarach ATX. Radiatory na sekcji zasilania są odpowiednich rozmiarów, co wskazuje, że nie powinno być problemów z obsługą nieco bardziej prądożernych procesorów. Na laminacie znajdziemy cały wachlarz przydatnych złączy i portów. Mamy osiem 4-pin dla wentylatorów PWM (z tego jedno dla blokopompki chłodzenia wodnego) oraz mnóstwo złączy SATA i M.2 z radiatorami.
Sekcja zasilania składa się z szesnastu faz, a sercem VRM jest kontroler PWM RAA229132 od Renesas, wspomagany przez osiem podwajaczy ISL6617A. Na każdą z faz dla rdzeni przypada MOSFET ISL99390 o obciążalności 90 A. MOSFET-y łączą tranzystory high- i low-side oraz sterownik w pojedynczej obudowie. Za zasilanie zintegrowanego układu graficznego procesora odpowiada dodatkowo RAA220075 o obciążalności 75 A.
Na płycie zainstalujemy wyłącznie pamięć DDR4. Maksymalne taktowanie dla tych modułów wynosi 5333 MHz przy pojemności 4x 32 GB. Tutaj też znajdziemy 24-pinową wtyczkę ATX, dwie 8-pinowe EPS, diagnostyczne diody LED dla CPU/DRAM/VGA i Boot, wyprowadzenia dla USB 3.2 Gen. 1 i USB 3.2 Gen 2 typu C oraz taśm LED.
Sprawdź też: Budujesz komputer? Kalkulator mocy zasilacza będzie niezbędny!
W dolnej części płyty znajdziemy dwa sloty PCIe x16 oraz jedno PCIe x1. Pierwszy slot zgodny jest ze standardem PCIe 5.0 i bezpośrednio obsługiwany za pomocą CPU. Na samym dole umieszczono już HD Audio, SATA oraz dwa złącza USB 2.0, a po lewej stronie dość egzotyczny układ Realtek ALC4080 wraz z kondensatorami Chemi-Con. Niestety układ nie jest połączony z żadnym wzmacniaczem, ale jakość dźwięku potwierdza test RMAA – jest bardzo dobry, jak na zintegrowaną kartę dźwiękową.
Na tylnym panelu umieszczono wiele przydatnych dodatków. Znajdziemy tutaj dwa wyjścia wideo (DisplayPort oraz HDMI), cztery porty USB 3.2 Gen 1 i pięć USB 3.2 Gen 2 (w tym jeden typu C) oraz pojedynczy USB 3.2 Gen 2×2 typu C. Tutaj też miejsce znalazło się dla RJ-45, dwa RP-TNC dla antent Wi-Fi, wyjścia do zintegrowanej karty dźwiękowej wraz z cyfrowym SPDIF oraz przyciski Clear CMOS oraz Flash BIOS.
Metodologia testowa
Testy płyty głównej MSI MAG Z790 Tomahawk WiFi DD4 przeprowadzono z użyciem domyślnych zegarów większości podzespołów. Jedyne modyfikacje to ustawienie RAM na DDR4-3200 CL 12 i wyłączenie ulepszonych stanów Turbo (MultiCore Enhancement). Zrezygnowaliśmy z dezaktywacji usług Turbo i EIST, ponieważ założyliśmy, że jeśli w danym modelu któraś z funkcji nie działa poprawnie, należy ten fakt ujawnić.
Sprawdź też: Konsola czy PC – co zmieniło się po premierze RTX 4090?
Testy przeprowadzono na platformie składającej się z procesora Intel Core i9-13900K, pamięci RAM Patriot Viper Steel 2x 8 GB DDR4-3600 CL 14 i Patriot Viper RGB 2x 16 GB DDR4-3600 CL 17, karty graficznej GeForce RTX 3080 Ti w wersji KFA2 SG, dysku SSD Patriot Viper VPR100 512 GB, zasilacza SilentiumPC Supremo M1 Platinum 700W i chłodzenia wodnego MSI MEG CoreLiquid S360. Całość umieszczono w obudowie Antec Twelve Hundred V3.
Wydajność
Temperatura pracy
Do zmierzenia temperatury pracy poszczególnych elementów na laminacie posłużył pirometr Voltcraft ID 800-20D o zakresie pomiarowym od -50 do 800 stopni Celsjusza. Testy przeprowadzone zostały z wykorzystaniem procesora Core i9-13900K przetaktowanym do 5,5 GHz na rdzeniach P oraz 4,5 GHz na rdzeniach E z napięciem równym 1,255 V. Obciążenie generowane jest za pomocą 30-minutowego testu w renderowaniu sceny Barbershop w programie Blender.
Pobór prądu
Do zmierzenia poboru prądu posłużył watomierz Voltcraft Energy Logger 4000F o klasie dokładności +/- 1% z pracą w trybie True RMS. Również i w tym scenariuszu wykorzystaliśmy rendering sceny Barbershop w programie Blender.
Czas bootowania
Czas bootowania to istotny element pomiarowy. Polega na zmierzeniu czasu, który upływa od włączenia komputera do momentu rozpoczęcia wczytywania systemu operacyjnego. Nie należy go mylić z sumarycznym czasem uruchamiania maszyny, który jest odpowiednio dłuższy.
Podsumowanie – czy warto kupic MSI MAG Z790 Tomahawk?
MSI MAG Z790 Tomahawk WiFi DDR4 to dobra płyta główna. Wyniki w grach i aplikacjach korzystających z jednego wątku oraz testach kontrolerów są optymalne, a rezultaty uzyskane w wielowątkowości nawet ponadprzeciętne. Swój udział ma tutaj automatyczny dobór napięcia rdzeni, które nie jest zawyżane i pozwala to osiągnąć 4-5% przewagę nad testowanym wcześniej – tańszym, bo tańszym – modelem ASRock’a.
Sprawdź też: Najszybszy komputer do gier! (póki co) – sprawdź go na moreleTV
Problemów nie było również podczas podkręcania CPU ani pamięci RAM. Moduły RAM bez problemu pracowały z zegarem 4300 MHz w trybie Gear 1 oraz 4800 MHz w trybie Gear 2 i są to całkiem niezłe rezultaty. Warto tutaj dodać, że funkcja mająca za zadanie przywrócić standardowe ustawienie w razie niepowodzenia, czyli OC Recovery działa bardzo dobrze.
Jeśli chodzi o wyposażenie, to powinno wystarczyć zdecydowanej większości użytkowników. Mnóstwo złączy, Wi-Fi 6E 6 GHz, dobry kodek audio i wysokiej jakości VRM. Sekcja zasilania bez problemu poradziła sobie bowiem z ultraprądożernym procesorem Core i9-13900K osiągając maksymalnie 80 stopni Celsjusza w scenariuszu, w którym obok radiatora nie znajdował się żaden wentylator.
Najnowszy Tomahawk jest godny swego imienia. Jeśli zatem szukasz naprawdę dobrej płyty zdolnej obsłużyć nawet potworki pokroju i9 13900K po OC, właśnie ją znalazłeś, choć warto tutaj wspomnieć, że w tej cenie powinna już się pojawić wersja z DDR5. Tak czy owak, warto.
