Symbian, czyli jeden z pierwszych systemów dla smartfonów. Jaki był i dlaczego przegrał z Androidem?

Symbian to system operacyjny dla smartfonów, który nierozerwalnie kojarzy się z ostatnimi latami świetności marki Nokia. Zastanówmy się, dlaczego przegrał wyścig z czasem, Androidem i iOS?

Symbian – system, który zmienił telefony w smartfony

Przełom pierwszej i drugiej dekady XXI wieku to czas, w którym ważyły się losy rynku mobilnego. Chrapkę na jego zdominowanie miały m.in. Google, Apple, Microsoft i BlackBerry. Wszystkie te firmy postanowiły zdetronizować dotychczasową królową rynku telefonii komórkowej – Nokię.

W latach 90. i dwutysięcznych fiński koncern był niekwestionowanym liderem sprzedaży telefonów. Wielkim sukcesem były kultowe konstrukcje, takie jak Nokia 3310, 5510 czy 6310i oparte o proste interfejsy. W międzyczasie Nokia rozwijała także bardziej zaawansowany system Symbian, który trafiał na pokłady flagowych modeli.

Sam Symbian nie został jednak stworzony przez Nokię. Nigdy też licencja na jego używanie nie należała w całości do niej. Historia Symbiana zaczyna się w 1980 roku w Wielkiej Brytanii. Wówczas to doktor fizyki na Imperial Collage London David Potter założył przedsiębiorstwo Potter Scientific Investments (PSION).

Firma ta zajmowała się m.in. pisaniem aplikacji na jeden z pierwszych komputerów osobistych – Sinclair ZX 81. Jednym z jej dóbr intelektualnych był też EPOC – rodzina systemów operacyjnych będących przodkami Symbiana.

Na systemie EPOC działały m.in. urządzenia takie jak PSION Organiser z 1984 roku, jedno z pierwszych urządzeń PDA (Personal Digital Assistent). Wachlarz jego funkcji obejmował m.in. kalendarz, zegar i kalkulator. Kolejne edycje organizera były coraz bardziej zaawansowane, budową i możliwościami przypominając laptopy.

W 1998 roku PSION rozpoczął współpracę z producentami telefonów komórkowych. Nokia, Motorola i Ericsson założyły z PSION firmę Symbian Ltd. Powstanie nowej spółki doprowadziło również do zmiany nazwy systemu. EPOC stał się Symbianem.

Sprawdź też: Historia upadku BlackBerry. Czy marka ma szansę na powrót?

Najpopularniejsze smartfony z Symbianem

Symbian zadebiutował w 2002 roku. W wersję systemu oznaczoną jako S60 wyposażona była niezwykle zaawansowana technologicznie Nokia 7650. Telefon typu slider (z wysuwaną klawiaturą) miał m.in. przeglądarkę internetową WAP i aparat fotograficzny.

Warto wspomnieć także wydany w 2007 roku model Nokia E51. Był to telefon typu bar (z klawiszami pod ekranem). Obsługiwał sieć 3G. Na pokładzie znalazła się przeglądarka internetowa, wbudowana aplikacja e-mail oraz programy pozwalające na przeglądanie plików tekstowych, arkuszy kalkulacyjnych i PDF.

W podobnym czasie Finowie wydali model Nokia N95. Telefon ten miał aparat fotograficzny z funkcjami takimi jak regulacja balansu bieli, cyfrowy zoom i zmiana barw. Wyposażony był także w przednią kamerę, co wówczas było niezwykłą rzadkością. Nokia N95 miała również odtwarzacz plików MP3.

Z czasem Symbian zagościł także na urządzeniach z ekranem dotykowym, do których nie był najlepiej przystosowany. Przykładem jest Nokia 808 PureView. Jej głównym atutem był aparat z optyką Carl Zeiss o rozdzielczości 41 MP. Miał on bezstratny zoom cyfrowy i ksenonową lampę błyskową. Wyróżniał się ponadto pomysłowym menu aparatu w formie okręgów ułatwiającym zmianę parametrów zdjęcia. Wydana w 2012 roku Nokia 808 PureView to także ostatni telefon z systemem Symbian.

Nokia N-Gage – konsola i telefon w jednym

Na osobny akapit zasługuje jedna z największych porażek w historii fińskiej firmy – Nokia N-Gage. Wydane w 2003 roku urządzenie to połączenie telefonu i przenośnej konsoli do gier.

Celem jego wypuszczenia było otwarcie nowego segmentu rynku oraz podkopanie pozycji Nintendo i jego popularnej wówczas konsoli Game Boy. Kardynalne błędy konstrukcyjne sprawiły, że plany te nie zostały zrealizowane.

Poza możliwością grania Nokia N-Gage miała także m.in. odtwarzacz MP3, radio FM i możliwość pobierania dodatkowych aplikacji (np. pakietu biurowego i odtwarzaczy wideo) ze sklepu Club Nokia.

Telefon był wyposażony w kolorowy wyświetlacz o rozdzielczości 176 × 208 pikseli i przekątnej 2,1 cala. Jak na owe czasy nie byłaby to zła specyfikacja, gdyby nie jeden szkopuł. Ekran był zamontowany w orientacji pionowej, a nie poziomej, co ograniczało pole widzenia w grze.

Samych gier nie można było też tak po prostu wymieniać i przełączać. Slot kart MMC, na których były zapisane, był umieszczony pod gniazdem karty SIM. W związku z tym, aby wymienić grę, należało więc wyłączyć telefon. Na domiar złego nie dało się włączyć telefonu bez karty SIM, a więc także grać.

Próby upchnięcia (bo inaczej nie można tego nazwać) wielu komponentów doprowadziły również do największego kuriozum, jakim była lokalizacja głośnika do rozmów. Umieszczony był bowiem z boku. Chcąc rozmawiać, trzeba było więc trzymać telefon w nietypowej i niewygodnej pozycji.

Fatalna sprzedaż skłoniła Finów do wydania poprawionego modelu. W 2004 roku zaprezentowano model Nokia N-Gage QD. Głośnik znalazł się tym razem na froncie urządzenia. Możliwa stała się też wymiana gier bez konieczności wyłączania telefonu. Okrojono go jednak z radia FM. Pozostał pionowy ekran i klawiatura, która nie sprawdzała się ani w grach, ani podczas pisania SMS-ów.

Symbian to nie tylko Nokia

Telefony z Symbianem to jednak nie tylko produkty Nokii. W 2003 roku na rynek wszedł Siemens SX1. Jego konstrukcja była nietypowa – klawiaturę alfanumeryczną umieszczono po bokach ekranu.

Budowa SX1 niewątpliwie odzwierciedla tamte czasy. Współcześnie, gdy niemal każdy wysyła dużo wiadomości tekstowych, taki telefon byłby skazany na porażkę. Największymi zaletami tej komórki był kolorowy wyświetlacz i wbudowany odtwarzacz MP3.

Innym przykładem jest pokazany w 2004 roku Sony Ericsson P900. Odznaczał się on kolorowym ekranem, otwieraną klawiaturą QWERTY, stylusem do dotykowej obsługi ekranu i aparatem VGA.

Kolorowy, dotykowy ekran i aparat VGA miała też Motorola A925 z 2003 roku. Co więcej, moduł ten był obracalny, dzięki czemu można było używać go zarówno jako aparatu przedniego, jak i tylnego. A925 wyróżniał się także brakiem fizycznej klawiatury.

Sprawdź też: Przegląd wersji systemu Android — od 1.0 do 12

Dlaczego przegrał z konkurencją?

Cztery czynniki zadecydowały o klęsce systemu Symbian. Nokia pierwszy cios otrzymała w 2007 roku od Apple. Pierwszy iPhone okazał się rewolucyjnym produktem. W pełni dostosowany do dotykowej obsługi interfejs górował nad archaicznym Symbianem, który był systemem przygotowanym głównie pod obsługę komórek z klawiszami. Próby dostosowania go do ekranów telefonów z ekranami dotykowymi finalnie nigdy się nie powiodły.

Symbian nie był również demonem szybkości. Telefony na tym systemie odstawały od konkurencji z iOS i Androidem. Problemem były także niekompatybilne aplikacje. Program działający np. na Symbian Anna niekoniecznie musiał być zgodny z Symbian Belle. Wymuszało to na deweloperach pisanie ich od nowa, co było nieopłacalne. Baza programów do pobrania była więc niewielka. Rezultatem był stopniowy odpływ klientów i spadek udziałów Symbiana w rynku.

Coraz słabsza pozycja skłoniła Nokię do zaprzestania wsparcia dla systemu. Powiązania kapitałowe z firmą Microsoft, w tym obsadzenie stanowiska prezesa człowiekiem wywodzącym się z amerykańskiej firmy doprowadziły do podjęcia decyzji o końcu produkcji urządzeń z Symbianem, a co zatem idzie, dalszego rozwijania tej platformy. Miejsce dotychczas używanego systemu operacyjnego zajął Windows Phone, zdecydowanie szybszy, bardziej funkcjonalny i wszechstronny. Niestety, na ratowanie pozycji Nokii było już za późno. Producenci smartfonów z Androidem, a także Apple, podzielili rynek między sobą, nie zostawiając miejsca dla jakichkolwiek alternatyw. Windows Phone, podobnie jak smartfony Nokia, przeszedł do historii.

Symbian to symbol przespanej rewolucji. Nieprzystosowany do smartfonowych realiów system przegrał z nowocześniejszymi konkurentami. Doprowadził też do finansowych problemów Nokię, która na zawsze straciła pozycję królowej komórek. Po Symbianie pozostały dziś jedynie wspomnienia i kilka telefonów, które już na zawsze wpisały się w annały historii telekomunikacji.

Sprawdź też:

• Telefony Nokia – stare kultowe modele. Które stare Nokie były najlepsze? Sprawdzamy!
• NFC w telefonie – Najlepsze modele 2022
• LineageOS – aktualizacje dla smartfonów, o których producenci zapomnieli