0
Gry AAA to jeden z wielu skrótowców ze świata gamingu. Ten artykuł wyjaśni Ci wszystkie niewiadome na ten temat oraz przedstawi przykłady gier Triple-A. Zatem, jakie tytuły zyskują miano potrójnego A?
Czym się charakteryzują gry AAA, jakie są ich przykłady oraz jakie tytuły nie sprostały oczekiwaniom? Dowiedz się wszystkie, co najważniejsze o tytułach triple-A.
Gry AAA – co to dokładnie oznacza?
W branży gamedev klasyfikacja gier jako AAA jest przede wszystkim nieformalnym określaniem „kalibru” danej gry. Termin ten dotyczy tytułów, które mogą się pochwalić ogromnymi budżetami przeznaczonymi na produkcję oraz marketing. Z tych też względów oczekuje się po nich wysokich wyników sprzedażowych, jednak nie zawsze są też one regułą.
Zazwyczaj jednak wyniki, jakie osiągają tytuły AAA, są podawane w ilości milionów sprzedanych egzemplarzy. Można więc śmiało uznać, że gry AAA są odpowiednikami tzw. blockbusterów w przemyśle filmowym. Tworzone są zazwyczaj przez studia dysponujące dużym kapitałem, wysoką liczbą pracowników i ogromną machiną marketingową, która sprawia, że docierają one do osób, które nie mają wiele wspólnego ze światem gier. Co więcej, studia deweloperskie mają również wsparcie ogromnego wydawcy – a w pakiecie wraz z nim – wysokie oczekiwania co do sprzedaży.
Przykłady gier AAA
Zacznijmy wpierw do odwołania się do historii – jaka gra jest uznawana jako pierwsza ze statusem triple-A? Za taki tytuł uznaje się Final Fantasy VII z 1997 roku. Jej koszty produkcji wyniosły szacunkowo, zawrotne jak na tamte lata, 40-45 milionów dolarów. Uwzględniając obecną inflację i dostosowując kwotę do obecnego kursu dolara, będzie to od 73 do 82 milionów dolarów. Dodając do tego budżet marketingowy, łączne koszty wynosiły w przedziale od 80 do 145 milionów dolarów (129-234 milionów obecnie).
Sprawdź też: Nowe gry – premiery gier na PC i konsole w 2023 roku. Wrażenia z Summer Game Fest 2023
Niekiedy przyjmuje się, że obecnie produkowane gry zyskują status AAA, jeżeli budżet produkcyjny przekracza 50 milionów dolarów. Poniżej przedstawiamy tytułu najdroższych gier – operując na oficjalnych informacjach od developerów.
- Star Citizen – gra pozostaje w produkcji, jak dotąd koszty pochłonęły 415 milionów dolarów. Uwzględniając budżet marketingowy, kwota wynosi ponad pół miliarda dolarów.
- Cyberpunk 2077 – pierwszy przykład gry, gdzie budżet przeznaczony na marketing niemal zrównał się z produkcyjnym. Rozreklamowanie gry pochłonęło 142 milionów, natomiast produkcja „niewiele” więcej: 174 miliony.
- Call of Duty: Modern Warfare 2 – gra, która poniosła serię CoD ku chwale to naprawdę specyficzny przykład. Jej produkcja pochłonęła 40–50 milionów, podczas gry sam marketing kosztował Activision… 200 milionów dolarów!
- The Last of Us Part II – produkcja gry kosztowała 220 milionów, nie dysponujemy informacją na temat budżetu marketingowego. Biorąc jednak pod uwagę rozbudowaną akcję promocyjną gry, ten z pewnością był niemały.
- Horizon Forbidden West – 212 milionów potrzebnych było do wyprodukowania sequela Horizon Zero Dawn. Brak danych na temat kwestii marketingowych.
Powyżej zawarliśmy informacje dotyczące oficjalnych komunikatów płynących od wydawcy lub twórców danej gry. Wielu z Was może zastanawiać się czemu na liście nie znalazły się flagowce Rockstara – powody są proste: w przypadku wielu gier (łącznie z GTA V lub RDR 2) musimy opierać się na nieoficjalnych danych.
Każdy gracz potrzebuje solidnego zasilacza, na którym można polegać
Przykładowo, według szacunków analityków, GTA V kosztowało 137,5 (produkcja) i 69-109,3 milionów (marketing), choć wielu dziennikarzy sugeruje, że budżet promocyjny gry mógł pochłonąć zawrotne 300 milionów dolarów. W przypadku Red Dead Redemption jest jeszcze drożej – analitycy określają budżet produkcyjny i marketingowy na zawrotne 540 milionów.
W roku 2023 również nie zabraknie tytułów największego kalibru. Choć ich budżety są większości nieznane, śmiało możemy założyć, że będą one reprezentować tę kategorię. Wśród nachodzących premier znajdują się Starfield, Mortal Kombat 1, Assassin’s Creed Mirage, Marvel’s Spider-Man 2, Avatar: Frontiers of Pandora, Skull & Bones (o ile uda się grę wydać jeszcze w tym roku). Budżety tych produkcji pozostają w większości nieznane, jednak nie będzie błędem założyć, że wszystkie są tytułami AAA.
Studia tworzące gry AAA
Szybki rzut oka na tegoroczne premiery z pewnością pozwala stwierdzić, że Ubisoft należy do grona deweloperów tworzących gry triple-A. Trzy z wymienionych wyżej gier są tworzone przez studia należące do francuskiego wydawcy. I nie ma w tym nic dziwnego, ponieważ Ubisoft skupia pod swoją banderą dziesiątki studiów tworzących gry na całym świecie. 20 tysięcy pracowników skupionych w 45 studiach z pewnością umożliwia francuzom obecność w gronie twórców AAA.
Oprócz Francuzów, do grona twórców AAA w zupełności zaliczyć można Rockstara. Każda premiera w świecie gier od tego producenta to niemalże święto dla graczy – co od lat udowadnia już seria GTA oraz Red Dead Redemption. Obecnie, na horyzoncie powoli wyłania się szósta część GTA. Tytuł ten już teraz w zupełności może być klasyfikowany jako nadchodzącą gra AAA.
Oprócz wyżej wymienionych firm w zupełności można wymienić Square Enix (seria Final Fantasy), Activision (seria Call of Duty, Overwatch), EA (FIFA/EAFC i seria Battlefield i Sims), Nintendo (Pokemon, Mario), Bethesda (The Elder Scrolls, Fallout). W Polsce również znajdują się dwa studia produkujące gry AAA: CDPR oraz Techland.
-75%
Kody rabatowe Morele
Najlepsze promocje w jednym miejscu
Warszawskie studio ma na koncie dwa pewniaki z kategorii AAA, czyli Wiedźmin 3: Dziki Gon oraz Cyberpunk 2077. Wrocławscy autorzy serii gier o zombie mają najprawdopodobniej jeden tytuł AAA w swoim portfolio, mianowicie Dying Light 2. Szacuje się, że koszt produkcji przygód Aidena pochłonął około 80 milionów dolarów, zatem w zupełności wpasowuje się w ramy gier triple-A.
Powiązane terminy z grami AAA
Obok poruszanego tematu, wraz z prężnym rozwojem branży gamingowej, narodziło się wiele nowych terminów. Podobnie jak gry AAA, są one nieoficjalne, jednak są pomocne podczas klasyfikowania tytułów. W tej części artykułu znajdziesz wyjaśnienie ich znaczeń.
AA (Double-A)
Tytuły klasyfikowane jako podwójne A pochodzą od studiów, które nie posiadają możliwości największych twórców, ale przerastają możliwościami najmniejsze podmioty. Można więc uznać, że znajdują się o klasę niżej niż gry AAA (co zresztą widać, przez ucięcie jednego „A”). Zazwyczaj studia produkujące gry AA składają się z 50-100 pracowników. Gry tego rodzaju są zazwyczaj wyceniane niżej niż tytuły gry AAA.
Dobrymi przykładami gier AA są Disco Elysium, Hellblade: Senua’s Sacrifice, Kingdom Come: Deliverance lub SOMA. Warto nadmienić, że twórcy gier AA mają zazwyczaj większą swobodę w procesie produkcyjnym niż twórcy gier AAA. Choć zazwyczaj studia AA są wspomagane przez wydawcę, jednak jego obecność przeważnie nie wpływa na ograniczenie prób wcielenia nowych pomysłów i innowacji. W skrócie więc: tytułu doule-A pochodzą ze średniej półki.
AAA+
Triple-A-Plus, bo tak niekiedy określane są te gry, to pozycje, które okazują się sukcesem komercyjnym, popartym odpowiednio dużym budżetem. Brzmi dokładnie jak opis gier AAA? Prawda, ale plus w nazwie nie bierze się znikąd. To właśnie za jego sprawą, ten rodzaj gier wyróżnia się na tle gier triple-A.
Gry z gatunku AAA+ są tworzone z myślą o generowaniu stałego dochodu po premierze. Zazwyczaj jest to osiągane przez wprowadzenie takich mechanik, jak wszelkie zakupy (poza rzecz jasna zakupem samej gry). Chęć generowania dalszych zysków skłoniła twórców do implementacji metod, które zapewniają dopływ gotówki po sprzedaży samej gry.
Sprawdź też: Jakie są najlepsze gry MMO, w które warto zagrać w 2023 roku?
Co przez to należy rozumieć? Składają się na to wszelkie dodatki premium, płatne DLC, przepustki, skiny, emotki – słowem, wszystko, co można sprzedać graczowi w sklepie gry. Porównanie do gatunku gier MMO, które utrzymują się dzięki płatnym subskrypcjom, jest tu jak najbardziej na miejscu. Tego rodzaju tytuły, które stawiają na generowanie dochodu w dłuższej perspektywie czasu i pochłonęły wiele pieniędzy w procesie produkcyjnym, są klasyfikowane jako AAA+.
III (Triple-I)
Niezależne gry komputerowe również mają swoje odpowiedniki gier AAA. W ich przypadki akronim nawiązuje do samej nazwy: gra indie i składa się z trzech liter I. Zazwyczaj ich fundowanie odbywa się przez wszelkiego rodzaju zbiórki – tytuły tego rodzaju przeważnie nie posiadają wsparcia producenta, co zapewnia im maksimum swobody działania i wdrażania swoich pomysłów.
Triple-I to gry najdroższe, ale nie jest to poziom budżetowy gier AAA. Gry III można więc uznać za najdroższe w swojej kategorii, czyli wśród innych gier niezależnych (popularnych indyków). Tytuły tego rodzaju dysponują wysokim budżetem, wygórowanymi ambicjami i rozbudowanym procesem produkcyjnym. Zazwyczaj są tworzone przez byłych twórców mających doświadczenie w produkcji gier AAA.
AAAA
Stosunkowo świeże określenie, które w 2020 roku zostało rozpropagowane przez dwa studia. The Initiative i Ubisoft zaczęły w ten sposób określać swoje nadchodzące tytuły. Przy czym żadne studio nie pokusiło się o dokładne wyjaśnienie, opierając się jedynie na tym, że gry AAAA będą stanowić kolejny krok naprzód w stosunku do gier AAA. Termin AAAA jak dotąd nie przyjął się w branży gamedevu.
Największe niewypały gier AAA
Produkcja gier komputerowych to wyzwanie a chęć stworzenia tytułu AAA nie jest gwarancją sukcesu. Wyzwanie, które jest obarczone ogromnym ryzykiem, ponieważ zawsze istnieje szansa, że dany tytuł, mimo finalizacji procesu produkcyjnego, okaże się niewypałem. Takie sytuacje miały miejsce w przeszłości – w tym miejscu znajdziesz listę największych porażek wśród gier AAA ostatnich lat.
Sprawdź też: Humble Bundle – co to jest? Tanie gry dla każdego
Aliens: Colonial Marines
Tytuł stworzony przez Gearbox Software (Borderlands, dodatki do pierwszego Half-Life’a) ze wsparciem kilku pomniejszych studiów i pod czujnym producenckim okiem SEGI. Wydawać by się mogło, że będzie to jedna w pierwszych gier w uniwersum obcego o kalibrze tytułu AAA. Koniec końców wyszło jednak znacznie inaczej – wtopa była tak ogromna, że Aliens: Colonial Marines zyskał niechlubny status jednej z najgorszych gier w historii.
Monotonia, która wręcz wylewała się z ekranu, ogromna ilość bugów, problemy techniczne, wręcz głupie AI, marna jakość grafiki. Szczególnie ten ostatni aspekt był przyczyną batalii sądowych, w które uwikłali się twórcy. Oskarżono ich między innymi o celowe obniżenie jakości grafiki względem materiałów promocyjnych i próbę oszustwa. Ostatecznie, jedyną częścią gry, która trzymała się jako tako, było multi, ale to i tak za mało.
Gra sprzedała się w 1,31 miliona sztuk – być może nie jest to koszmarny wynik, ale z pewnością twórcy oczekiwali więcej. A:CM zapamiętane zostało jako jedna z najgorszych gier z uniwersum Obcego, w której nasi główni przeciwnicy, niebezpieczne Xenomorfy, byli absurdalnie wręcz nieporadni. Do tego stopnia, że nie były w stanie lokalizować gracza stojącego tuż przed nimi. Wszystkiemu winien był błąd w kodzie, który został dopiero poprawiony przez moddera w 2017 roku.
APB: All Points Bulletin
Gra opisywana przez szefa studia produkującego ją, jako „bękart wszystkiego, czego pragnęliśmy w grach przez ostatnie 15-20 lat”. Pierwotnie, twórcy chcieli uczynić z APB MMO w klimatach serii GTA. Gracze mieli wcielić się w przestępców i stróżów prawa, w walce o utrzymanie wpływów w mieście. Proces produkcyjny był długi i niezwykle kosztowny. APB: All Points Bulletin tworzone było przez pięć lat i pochłonęło 100 milionów dolarów – z pewnością tytuł ten wpasował się w ramy definicji gry AAA.
Niestety, wszystko to okazało się próżnym trudem. Pomimo ogromnego budżetu (APB spokojnie znajduje miejsce wśród najdroższych gier ostatnich lat), gra została zamknięta po około 4 miesiącach. Realtime Worlds, studio odpowiadające za tytuł, próbując go ratować, sprzedało prawa do jednej ze swoich marek. To nie było wystarczające – niedługo po zamknięciu gry, nastąpiły redukcje etatów (i to ogromne) a na samym końcu: zamknięcie studia.
Sprawdź też: Call of Duty: Modern Warfare 2 – recenzja gry. Powrót z klasą!
Historia APB nie zakończyła się na tym wydarzeniu, ponieważ prawa do marki zostały odkupione przez K2 Network. Wciąż jednak przypadek APB: All Points Bulletin stanowi przykład jednej z największych klęsk w historii gamedevu.
Marvel’s Avengers
Nawet tak ogromne marki jak Marvel nie są gwarantem ucieczki spod topora. Dobitnym przykładem tego jest gra Marvel’s Avengers. Na papierze wydawać się mogło, że szanse na sukces są spore. Za tytuł odpowiadało doświadczone Crystal Dynamics, wspierane przez Square Enix, w rękach były oficjalne prawa do egranizacji Avengersów, którzy byli na fali. Nie wiemy wiele o budżecie produkcji, ale z pewnością był spory – to jednak nie uchroniło tytułu przed kompletną porażką.
Początkowa sprzedaż szła nieźle – jednak bardziej zadziałała tu marka Marvela, niż sama mechanika gry. Tytułowi zarzucano nudny i powtarzalny gameplay oraz agresywne wciskanie graczom przedmiotów sprzedawanych za twardą walutę. Dodajmy do tego problemy techniczne i bugi i mamy przepis na przegraną.
Marvel’s Avengers nie sprostało nie tylko oczekiwaniom graczy. Square Enix również było niezadowolone z wyników, jakie udało się osiągnąć. W jednym z kwartalnych raportów wydawca poinformował, że gra wygenerowała o około 65 milionów dolarów mniej, niż zakładano. Komercyjna porażka sprawiła, że zdecydowano o wycofaniu tego tytułu ze sprzedaży – nastąpi to 30 września 2023 roku.
Wielkie budżety, wielkie oczekiwania – gry AAA to największy kaliber gier komputerowych. Choć z tym pojęciem wiąże się wiele krytyki (tłumienie kreatywności twórców), to jednak są one ważną częścią branży gamingowej. Z tego artykułu dowiedziałeś się wszystkiego o tym zagadnieniu – a jaka jest Twoja ulubiona gra AAA?
