Legendarny potwór z Loch Ness – informacje o szkockim fenomenie

Potwór z Loch Ness, Yeti, Wielka Stopa – te trzy przykłady przychodzą nam do głowy od razu, gdy mowa jest o niezidentyfikowanych okazach, których istnienia nie potwierdza nauka. Dziś skupimy się na tym pierwszym przykładzie – wszystko, co chcielibyście wiedzieć o potworze z Loch Ness.

Potwór z Loch Ness – podstawowe informacje

Potwór z Loch Ness, inaczej zwany Nessie, to jedno z najbardziej kontrowersyjnych stworzeń w historii. „Zwierzę” zamieszkuje szkockie jezioro Loch Ness, które objętościowo stanowi największy słodkowodny zbiornik w Wielkiej Brytanii. Potwór z Loch Ness jest tuż obok Yeti oraz Wielkiej Stopy, jedną z najpopularniejszych kryptyd, czyli hipotetycznych zwierząt nieuznawanych przez zoologię. Nad badaniami udowadniającymi istnienie potwora, czuwają kryptozoolodzy, ale większość z ich pseudonaukowych dowodów uznawana jest za mało przekonujące.

Zobacz: Tajemniczy Bigfoot – czym dokładnie jest Wielka Stopa?

Jak wygląda potwór z Loch Ness? Osoby, które rzekomo widziały potwora, twierdzą, iż Nessie ma długą szyję zakończoną paszczą, a także dwu- lub jednogarbny grzbiet i ciemną skórę. Według relacji, potwór z Loch Ness ma przypominać ogromną rybę mierzącą od 6 do nawet 10 metrów. Szczegółowe opisy sporządzone przez osoby, które rzekomo spotkały potwora, bardzo się od siebie różnią. Jedne z nich mówią o stworzeniu z grubymi nogami, a inne porównują jego chód do czołgania się gąsienicy. Część osób twierdzi, że Nessie ma szarą, pomarszczoną skórę, przez co przypomina słonia, a drudzy zarzekają się, że widzieli zwierzę z sierścią. Brak przekonujących dowodów oraz niezgodność świadków sprawiają, że relacje ze spotkań Nessiego można według naukowców uznać za oszustwa lub obserwacje znanych już zwierząt czy zjawisk. Nie mniej jednak spora część ludzi wciąż wierzy w istnienie mitycznego potwora z Loch Ness.

Historia legendy potwora z Loch Ness

Legenda potwora z Loch Ness posiada długą historię. Pierwsze informacje o wodnym stworzeniu można odnaleźć w podaniach z około 700 roku. W „Żywotach św. Kolumby” można znaleźć wzmiankę o miejscowych ludziach chowających ciało osoby rzekomo zaatakowanej przez wodnego stwora. Późniejsze wzmianki o Nessie pojawiają się w źródłach z XVII wieku. Ich autor opisał „pływającą wyspę”, która pojawiała się co jakiś czas na tafli jeziora Loch Ness. Pierwsza osoba, twierdząca, że widziała potwora na własne oczy, ujawniła się około 100 lat później.

Choć od tamtego czasu, pojawiało się coraz więcej rzekomych świadków, to początki właściwej legendy o potworze z Loch Ness datuje się na rok 1933. Międzynarodowy rozgłos Nessie zyskał dzięki artykułowi Alexandra Campbella, który opisał relację państwa Kane. Mieli oni twierdzić, że jadąc wzdłuż brzegu jeziora, zobaczyli w wodzie ogromne zwierzę podobne do wieloryba czy orki. Sensację wywołał również fakt, że wydawca Campbella jako pierwszy do opisania tajemniczego stworzenia użył słowa „potwór”.

Pierwsze zdjęcie potwora — Źródło: coolstorybro.pl

Od momentu publikacji artykułu, lawinowo zaczęto zgłaszać rzekome spotkania z wodnym osobnikiem. Zanotowano zgłoszenia o spotkaniach zarówno w jeziorze, jak i na lądzie. Jeszcze w tym samym roku pojawiły się również pierwsza fotografia oraz film, które miały dowodzić istnienia potwora z Loch Ness. Cyfrowe zapisy dokonane przez Hugh Graya oraz Malcolma Irvine’a były jednak bardzo niewyraźne i nie uznano ich w naukowym gronie za rzetelne dowody. Podobnie zresztą wyglądała sprawa w przypadku późniejszych obserwacji. Liczne relacje o spotkaniach z potworem czy zaobserwowaniu potencjalnie niewytłumaczalnych zjawisk dziwnych fal do dziś traktowane są raczej sceptycznie. Nie brakuje jednak osób wierzących, że potwór z Loch Ness rzeczywiście żyje w głębinach jeziora.

Próba naukowego wyjaśnienia czym jest potwór

Liczne obserwacje i relacje dotyczące spotkań z potworem z Loch Ness, przyczyniły się do powstania kilku prób wyjaśnień tego, czym potencjalnie mogłoby być stworzenie nazywane potworem. Na przestrzeni lat pojawiło się kilka dość popularnych hipotez. Jedne z nich zakładają, że rzekomy potwór to stworzenie należące do gatunku, którego jeszcze nie odkryto. Inne natomiast przychylają się do wersji, jakoby Nessie był znanym już w przyrodzie zwierzęciem. Wśród zbadanych przez naukę gatunków, do których porównywano potwora z Loch Ness, znajdują się:

foki o długich szyjach,
duże ryby,
słonie, które wg jednej z teorii potencjalnie mogły uciec z cyrku,
wydry,
wodne ptaki.

Oprócz porównań do żywych zwierząt nie zabrakło również teorii zestawiających wygląd potwora z Loch Ness kelpią, czyli nadnaturalnym, wodnym koniem, który wywodzi się z celtyckich legend. Nessie porównywano także do plezjozaura, który jest znanym zoologii, morskim gadem o długiej szyi. Opis plezjozaura pasowałby do stworzenia z Loch Ness całkiem nieźle, gdyby nie fakt, że gatunek ten wymarł w okresie kredy. Zwolennicy istnienia potwora z Loch Ness powołują się jednak na przykład ryby latimerii, którą odnaleziono w 1938 r., choć uważana była za dawno wymarłą. Naukowcy dowiedli jednak, że nawet gdyby taka sytuacja miała miejsce w przypadku plezjozaurów, to jezioro Loch Ness nie byłoby dla nich środowiskiem odpowiednim do życia.

Nauka znalazła również odpowiedź na „dziwne fale”, które zaciekli zwolennicy Nessie podawali jako dowód na zamieszkanie Loch Ness przez podwodnego potwora. Za fale powstające na tafli jeziora nie odpowiadają jednak płetwy stwora, a sejsze i kilwatery. Sejsza, inaczej zwana falą stojącą, występuje w zamkniętych zatokach oraz jeziorach. Zjawisko to powstaje, gdy występują zaburzenia równowagi wody, czyli kiedy na jednym z brzegów jest jej wyraźnie więcej niż na drugim. Aby wyrównać poziom wody, powstaje fala, która przemieszcza się regularnie z jednego, na drugi koniec zbiornika. W jeziorze Loch Ness można zaobserwować to zjawisko co około pół godziny. Natomiast kilwatery to nic innego jak ślady torowe, które tworzą łodzie. Fale powstające wraz z ich przepływem jednocześnie uderzają w przeciwległe brzegi zbiornika. Wracająca z obydwu stron woda powoduje powstanie fali stojącej, która może przypominać garb.

Przykłady dowodów, które okazały się fałszerstwem

Jednym z najbardziej znanych dowodów, które miały udowadniać, że legendarny potwór z Loch Ness istnieje, jest tzw. zdjęcie Chirurga. Miano „zdjęcia chirurga” zyskała fotografia wykonana przez Roberta Wilsona – londyńskiego lekarza. Zdjęcie Wilsona przedstawiało kształt przypominający długą szyję wystającą spod wody jeziora Loch Ness. Fotografia była dość ostra i całkiem dobrze doświetlona, przez co długo uchodziła za najlepszy dowód istnienia potwora Loch Ness. Autentyczność fotografii ostatecznie podważył jednak sam zięć słynnego na cały świat chirurga. Chris Spurling wyznał, że zdjęcie przedstawia gliniany model przyczepiony do zabawkowej łodzi podwodnej.

Za udowadnianie istnienia potwora z Loch Ness zabierali się różni ludzie. Wśród nich znajdywali się również showmani czy właściciele gazet i stacji telewizyjnych, którzy szukali rozgłosu. Do znanych fałszerzy należą M. Wetherell, F. Searle czy A. Shiels. Zdjęcia wykonane przez tych panów zyskały duży rozgłos. Jednak po czasie udowodniono, że nie przedstawiają one żadnego potwora, a jedynie konary drzew lub ślady spreparowanej stopy hipopotama.

Potwór z Loch Ness z długą szyją — Źródło: se.pl

Nietypowym zabiegiem posłużyła się również brytyjska stacja telewizyjna Channel 5. W 2004 r. zespół złożony ze specjalistów do efektów specjalnych zorganizował wydarzenie, które zwiodło wiele osób. Pracownicy telewizji stworzyli animatroniczny model potwora i umieścili go w jeziorze. W dniu wypuszczenia „potwora” do jeziora zaczęło pojawiać się wiele relacji ze spotkań z Nessie. Realistyczny model zmylił wielu obserwatorów i chwilowo pozwolił im uwierzyć, że legendarny potwór z Loch Ness istnieje.

Ostatnie badania – czy potwór to duży węgorz?

Choć pojawiały się hipotezy o tym, że Nessie mógłby być ogromnym węgorzem, to uznanie go za potwora zyskało większą popularność i rozgłos. Jednak naukowcy nie ustają w badaniach i wciąż starają się odpowiedzieć na nurtujące pytanie: „Co skrywa owiane tajemnicą jezioro oraz czy potwór z Loch Ness istnieje?”. W 2019 r. za przebadanie zbiornika zabrał się zespół naukowców kierowany przez badaczy z University of Otago w Nowej Zelandii. Wykonano analizę DNA, znajdującego się w jeziorze. Wśród 500 milionów sekwencji pokazujących kompleksowy obraz życia jeziora, wyodrębniono DNA bakterii, ryb, drobnoustrojów i węgorzy. Co ciekawe, próbki z DNA węgorzy były bardzo liczne. Jednak nie należy od razu uznawać, że teoria o gigantycznym węgorzu-potworze jest prawdziwa. Odkryte DNA należy do węgorza europejskiego, którego ciało osiąga ok. 2 metry długości – nie odpowiada więc licznym opisom rzekomych świadków istnienia legendarnego potwora.
Niezależnie od tego, czy potwór z Loch Ness żyje, czy jest wymyślonym stworzeniem, niezmiennie przyciąga zainteresowanie wielu osób. Nie kończące się badania jeziora Loch Ness, liczne fałszerstwa zdjęć i stałe zainteresowanie sprawą dowodzą, że Nessie to temat, który ciekawi zarówno fanatyków, jak i naukowców oraz sceptyków. Choć nauka wyklucza istnienie ogromnego potwora, to dla wielu ludzi teoria o potworze z Loch Ness wciąż pozostaje żywa.