0
Milos Forman to reżyser, którego produkcje zostaną w Twojej pamięci. To przepełnione satyrą, charakterystycznym, czeskim humorem, pełne refleksji, ponadczasowe i uniwersalne w przekazie filmy. Milos Forman stworzył dzieła, które musisz poznać i Ty!
Milos Forman – podstawowe informacje o czeskim reżyserze
Milos Forman, urodzony w 1932 roku, to jeden z przedstawicieli czeskiej nowej fali. W latach 60. ubiegłego wieku debiutował w Czechach, bardzo szybko stając się rozpoznawalnym, ze względu na fenomenalne posługiwanie się absurdem i humorem sytuacyjnym. Wielokrotnie doceniany na różnych festiwalach, rozpoczął karierę w Stanach Zjednoczonych, dzięki czemu jego komediodramaty mógł poznać cały świat.
Najbardziej znane filmy Milosa Formana
Od samych początków dzieła Formana wywoływały poruszenie wśród publiczności, co pokazał jeszcze w Czechach filmami Pali się, moja panno! i Miłość blondynki. Wyjazd do Stanów Zjednoczonych był nie tylko furtką do wielkiego świata, ale także ucieczką z ojczyzny pochłoniętej konfliktem.
Odlot – debiut w Stanach Zjednoczonych (1971)
W 1968 roku Milos Forman wyjeżdża do Ameryki i produkuje film Odlot. Film nie przynosi dużych zysków, jednak staje się wizytówką artystyczną Formana, docenianą przez krytyków na Festiwalu w Cannes.
Reżyser przedstawia historię rodziny Tyne – Jeannie postanawia uciec z rodzinnego domu, przez brak porozumienia z rodzicami. Zaniepokojeni i zdezorientowani sytuacją Larry i Lynn rozpoczynają poszukiwania, w których trakcie poznają innych rodziców z podobnym problemem. Ostatecznie ucieczka córki państwa Tyne nie ma na celu odcięcia się od rodziny, jest wołaniem o zrozumienie i akceptację. Film celnie pokazuje, że ci, którzy uważają się za mentorów, tak naprawdę sami potrzebują wzorców w rozwijającym i zmieniającym się świecie; pokazuje ułomności w relacjach międzypokoleniowych, które nie pozwalają na porozumienie.
Sprawdź też: Klasyka kina — filmy, które musisz obejrzeć. Najlepsze filmy wszechczasów. Zestawienie TOP 15
Dramatyczna fabuła przeplatana jest satyrą i groteską, przez co „ciężkie tematy” ogląda się z uśmiechem na twarzy. Reżyser jest niezawodny w tym, co i jak pokazać. Odlot Milosa Formana wciąż jest aktualny i godny uwagi, nie tylko ze względu na poruszane tematy. Prawie 10-minutowa scena przedstawiająca rytuał palenia marihuany przez Larrey’go i Lynn, którzy poznają, czym jest narkotykowy haj, na pewno zostanie z Tobą na długo.
Lot nad kukułczym gniazdem – najlepszy film Milosa Formana (1975)
Większość filmów reżysera odbijała się dużym echem, a także była doceniana na świecie. Podobny los tyczy się filmu Lot nad kukułczym gniazdem. Trafił do zaszczytnego grona trzech filmów, które uzyskały Oscarowe statuetki we wszystkich pięciu najważniejszych kategoriach. To właśnie z premierą tego filmu pozycja Milosa Formana w USA została ugruntowana i doceniona nie tylko przez środowisko artystyczne.
McMucrphy (w oscarowej roli Jack Nicholson), główny bohater Lotu…, nad którym ciąży widmo odsiadki za mnogie drobne przestępstwa, decyduje się udawać osobę chorą psychicznie, aby w ten sposób uniknąć więzienia. Z początku genialny plan okazuje się coraz większą pomyłką – szpital psychiatryczny staje się polem walki między głównym bohaterem a siostrą Ratched zarządzającą odziałem.
Film skłania do refleksji nad ludzkimi słabościami. Ukazuje strach i determinację towarzyszące bohaterom i pokazuje ich wpływ na dalsze funkcjonowanie. Prezentuje opór i podporządkowanie się silnemu charakterowi, które (mimo często niehumanitarnych metod) jest, o dziwo, wygodne.
Hair, czyli musical z wojną w tle (1979)
Jedyny musical w dorobku Milosa Formana również odbił się szerokim echem po opinii publicznej. Luźna adaptacja broadwayowskiej sztuki o tym samym tytule opowiada o odwiedzającym Nowy Jork chłopaku, Claudzie Bukowskim. Jego wizyta wiąże się z poborem do armii. Zanim dotrze na komisję, postanawia wybrać się na spacer nowojorskimi ulicami. Wtedy Claude poznaje grupę hippisów, na czele z Bergerem, po raz pierwszy mając okazję zetknąć się z tym światem, a także podejściem do życia, zupełnie odmiennym od jego.
Film nie pokazuje frontu, a jednocześnie temat wojny jest w nim cały czas obecny jako tło wydarzeń i motywacja bohaterów. Reżyser zaznacza jej negatywne skutki, to, z czym muszą mierzyć się osoby doświadczające wojny. Forman chce też jak najlepiej zaprezentować środowisko dzieci kwiatów, które z jednej strony wolne, dążące do pacyfistycznych ideałów, wydają się być głupie i nieodpowiedzialne w swoich poczynaniach.
Hair Milosa Formana to wciąż aktualna opowieść, która skłania do refleksji nad poczynaniami światowych mocarstw, ubrana w niezapomnianą choreografię i niesamowicie wykonane piosenki.
Amadeusz – poznaj geniusza oczami jego wroga (1984)
Drugi najbardziej nagradzany film w dorobku Milosa Formana jest nowoczesną opowieścią o najsłynniejszym kompozytorze w historii – Mozarcie. Cała akcja zostaje przedstawiona z perspektywy Antoniego Salieriego, który na łożu śmierci opowiada o swoim życiu duchownemu. Poznanie nadzwyczaj utalentowanego, młodego Amadeusza i jego przybycie na wiedeński dwór, wywołuje ogromną niechęć Salieriego. Antoni nie rozumie, dlaczego to nie on jest posiadaczem niepowtarzalnego talentu; dlaczego to Mozart został „Bożym wybrańcem”. Przemawia przez niego nienawiść i zawiść, zazdrości Amadeuszowi jego życia, które w rzeczywistości, nie dość, że krótkie, nie było wyłącznie piękne.
W Mozarcie dostrzega wszystkie ułomności ludzkie, które nijak mają się do lekkości, z jaką przychodzi mu tworzyć arcydzieła. Spotkanie obu bohaterów wpływa na ich dalsze życie. Salieri doznaje przemiany, przez którą traci radość ze swojego istnienia, przeżarty zazdrością o talent Amadeusza.
Ostatnie lata twórczości Milosa Formana
Forman w niezapomniany sposób przedstawiał postacie historyczne, co najpierw pokazał w Amadeuszu i potwierdził w Skandaliście Larrym Flyncie, Człowieku z Księżyca oraz Duchu Goi. Nieoczywiste biografie to nie jedyne, co opisuje Forman. Jego kino do końca pozostało pełne refleksji zamkniętych w satyrze i grotesce. W ten sposób uzyskujemy filmy o często niełatwej tematyce, które chłonie się bez większego problemu z racji ich humorystycznej otoczki.
Sprawdź też: David Fincher – najpopularniejsze filmy i nowe produkcje
Milos Forman to reżyser wyjątkowy, który w kinie zasłynął nie bez przyczyny. Jego filmy dotykają wciąż aktualnych tematów, zostają w pamięci na długo i pięknie obrazują wiele trudnych tematów, dotykających każdego z nas. Jeśli Ty też jesteś fanem jego twórczości, podziel się w komentarzu tytułem swojego ulubionego filmu!
Źródło głównego obrazka: criterion.com
