Klasyka kina światowego — polecane filmy warte obejrzenia. Te kultowe filmy musisz znać, bo zapisały się w historii swoją wyjątkowością, wspaniałymi kreacjami aktorskimi, słynnymi scenami czy poruszającą muzyką. Poznaj najlepsze filmy wszechczasów!
Klasyka kina — najlepiej oceniane filmy w historii
Kinematografia jest już z nami od kilkunastu dekad – ta sztuka zaczęła pojawiać się na przełomie XIX i XX wieku, najpierw jako jarmarczna rozrywka. Historia filmu sięga więc już naprawdę daleko. Nie przypominała wtedy tego, co znamy dzisiaj z kin. Kanonów zawierających ciekawe filmy powstało już w historii mnóstwo i stale trzeba te listy układać na nowo, z wielu powodów. Przede wszystkim, tych produkcji stale przybywa, i to w coraz większym tempie. Po drugie, z czasem widzowie odkrywają dobre filmy, które z jakiegoś powodu przepadły. Po trzecie, z czasem zachodzi również odwrotny proces, gdy świetne produkcje z czasem odchodzą w zapomnienie – i takie artykuły jak ten przypomną Ci o dziełach, które naprawdę warto znać.
Ogromne strony internetowe agregujące oceny widzów dają dobry ogląd na temat tego, co dobrze jest zobaczyć. W całym natłoku informacji gubią się często perły mniej znane, a bardzo wartościowe. Dlatego nasz artykuł podzieliliśmy na kilka segmentów, w których przyglądamy się produkcjom z różnych regionów i okresów, tak, by każdy znalazł dla siebie stare filmy godne uwagi. Na koniec mamy jednak także coś dla fanów bardziej współczesnych produkcji.
Klasyka kina amerykańskiego — najlepsze filmy wszechczasów
Żaden kraj nie miał takiego wkładu w popularyzację i rozwój kinematografii, co Stany Zjednoczone. Hollywood, potocznie zwane Fabryką Snów, konsekwentnie wypuszcza na rynek od dziesięcioleci dzieła, które oddziałują na naszą wyobraźnię i poruszają serca. To stąd pochodzą również najbardziej znani autorzy, tacy jak Steven Spielberg czy też Martin Scorsese. Jaka jest więc warta obejrzenia klasyka kina amerykańskiego?
Taksówkarz (1976)
Wspomnieliśmy przed chwilą Martina Scorsese, więc dlaczego by nie zacząć od jego bodaj najbardziej znanej produkcji, która wstrząsnęła widzami w latach siedemdziesiątych i do dziś uznawana jest za jedno z najgenialniejszych dzieł z USA? Niejedna lista filmów z siódmej dekady XX wieku na swoim szczycie wymienia właśnie Taksówkarza. Ten amerykański obraz skupia się na postaci Travisa Bickle’a (Robert De Niro), czyli tytułowego taksówkarza i zarazem weterana wojny w Wietnamie. To poruszające studium traumy i bezsensu, a także samotności w nowojorskiej miejskiej dżungli. Główny bohater wkracza w nocne życie Wielkiego Jabłka i zanurza się w zepsuciu i przestępczości okraszonym świetną muzyką Bernarda Hermanna, znanego także ze współpracy z Alfredem Hitchcockiem.
Zawrót głowy (1958)
Jeśli jesteśmy już przy Alfredzie Hitchcocku, to nie można zapominać o jego wybitnej twórczości. W rankingu na najlepsze filmy wszechczasów przeprowadzonym przez brytyjski magazyn Sight and Sound to właśnie Zawrót głowy z Jamesem Stewartem i Kim Novak w rolach głównych zajął pierwsze miejsce. Doszło do tego w 2012 roku. Była to kontrowersyjna decyzja, bowiem dzieło Brytyjczyka wskoczyło na szczyt w miejsce Obywatela Kane’a Orsona Wellesa. Z czasem ta zmiana coraz bardziej się jednak broni.
Obywatel Kane (1940)
To produkcja, która w wyżej wspomnianym rankingu musiała ustąpić Vertigo Hitchcocka. Wielu fanów nie mogło się z tą decyzją zgodzić. Produkcja Orsona Wellesa była w momencie premiery dziełem spełnionym, podsumowującym wszystko, co w kinie do tamtego momentu udało się osiągnąć. Na szczególną uwagę zasługują zdjęcia Grega Tolanda – dziś rzadko kręci się filmy z takim pietyzmem, ustalając każdy kadr z taką dokładnością i wykorzystując drugi i trzeci plan do opowiadania historii. Kane konsekwentnie mieści się w licznych top 10 najlepszych filmów. I nic w tym dziwnego, bo scenariusz napisany przez Hermana Mankiewicza to jedna z najbardziej pomysłowych konstrukcji – o kulisach jego powstawania David Fincher nakręcił niedawno film pod tytułem Mank.
12 gniewnych ludzi (1957)
To absolutna klasyka kina i top 100 w niemal każdym rankingu. Dlaczego? Chyba przede wszystkim dlatego, że jeśli chodzi o hity filmowe, ten bardzo dobrze przywraca wiarę w ludzkość i naszą zdolność do odnajdywania wspólnego języka. Zamknięci w czterech ścianach tytułowi gniewni ludzie muszą obradować nad tym, czy mężczyzna powinien zostać skazany za popełnioną zbrodnię. Można by wręcz patetycznie powiedzieć, że jest to produkcja przywracająca wiarę w demokrację, bo pokazuje, że racjonalny dialog może doprowadzić nawet grupę wzburzonych ludzi do właściwych konkluzji.
Pieskie popołudnie (1975)
Po Dwunastu gniewnych ludziach to drugi obraz w reżyserii Sidneya Lumeta. Tutaj powodów do seansu jest wiele. Przede wszystkim, Al Pacino i John Cazale we wspaniałym duecie aktorskim. Po drugie, świetny, oryginalny i momentami kompletnie odjechany scenariusz. Po trzecie, gęsta atmosfera, która towarzyszy widzowi już od pierwszych minut seansu. Jeśli chodzi o hity filmowe, to dalej nie musicie szukać.
Rocky (1976)
Serii filmów o słynnym bokserze nie trzeba raczej starszym pokoleniom przedstawiać. Zwłaszcza pierwsza część jest kultową produkcją znaną na całym świecie. Mimo to warto sobie to dzieło odświeżyć, zwłaszcza dla tytułowej roli Sylvestra Stallone’a. Poza tym, z pewnością są młodsi widzowie, którzy jeszcze z Rockym Balboą nie mieli styczności. Obraz ten zasłynął z kilku powodów. Po pierwsze, ta motywująca fabuła opowiada o ambicjach i walce z przeciwnościami losu w poruszający sposób. Ikoniczna jest też muzyka z utworem Eye of the Tiger zespołu Survivor na czele. Seria odniosła tak ogromny sukces, że doczekała się jeszcze pięciu części, w których “Italian Stallion” był głównym bohaterem. Później miał miejsce jeszcze reboot: Creed i Creed 2 miały premierę w ostatnich latach, już niedługo wyjdzie także trzecia część z Michaelem B. Jordanem w roli głównej. Na drugim planie konsekwentnie od samego początku serii znajduje się Sylvester Stallone – autor scenariusza do oryginalnego Rocky’ego.
Klasyka kina polskiego — filmy polskie z XX wieku
Nasza rodzima kinematografia na przełomie XX i XXI wieku przechodziła trudne czasy, przez co może się współczesnemu widzowi źle kojarzyć. Prawda jest jednak taka, że klasyka kina polskiego jest naprawdę rozległa, i warto się w nią zgłębić. Poniżej prezentujemy stare dobre filmy XX wieku, które zasługują na odkrycie na nowo lub chociaż przypomnienie, jeżeli już je kiedyś widzieliście!
Sprawdź też: Polskie filmy i seriale na Netflix – oferta 2021. Sprawdź najwyżej oceniane produkcje
Ćma (1980)
Ten film jest najwybitniejszą produkcją w dorobku Tomasza Zygadły – reżysera relatywnie nieznanego, który przede wszystkim tworzył jako operator filmowy. W tej produkcji największe wrażenie z pewnością robi rola Romana Wilhelmiego. Obok kreacji w Alternatywach 4 to zapewne jego największe osiągnięcie. Jeśli chodzi o polskie filmy powojenne, Ćma zasługuje na dużo więcej uwagi. W ciekawy sposób wpisuje się w nurt Kina Moralnego Niepokoju opowiadając o dylematach egzystencjalnych spikera prowadzącego audycję dla osób cierpiących na bezsenność. To produkcja, w której każdy znajdzie element siebie samego.
Krótki film o miłości (1988)
Jeśli chodzi o ambitne filmy w polskiej kinematografii, można naprawdę przebierać do woli. Krzysztof Kieślowski i jego twórczość to część kanonu, a Krótki film o miłości to bodaj jego największe osiągnięcie. Łączy w nim subtelność i złożony przekaz. To poruszający traktat o miłości i pożądaniu, a także tym, jak granice pomiędzy tymi dwoma pojęciami łatwo mogą się zacierać w głowie młodego człowieka. Trochę tak, jak Okno na podwórze Hitchcocka, Krótki film o miłości opowiada o podglądaniu, i tym, jak będąc biernymi obserwatorami, oddajemy się bezwiednie fantazjom. To smutna opowieść o tym, jak budujemy obraz drugiego człowieka, i jak może on być oderwany od rzeczywistości.
Austeria (1982)
Jeżeli interesują Was realia międzywojennej Polski, to warto przyjrzeć się dziełu Jerzego Kawalerowicza. Produkcja ta opowiada o Żydach galicyjskich, którzy skrywają się w gospodzie na noc, zastanawiając się dokąd uciec przed rozgrywającym się wokół nich konfliktem zbrojnym. Na ekranie aktorsko dzieli i rządzi Franciszek Pieczka, czyli Clint Eastwood polskiego kina. Autorzy kompilujący listy zawierające najlepiej oceniane polskie filmy rzadko zapominają o Austerii. Także dlatego, że pod kątem dokumentalizmu i dbałości o etnograficzne szczegóły produkcja ta robi wyjątkowe wrażenie.
Klasyka kina europejskiego — najlepsze filmy radzieckie, włoskie i francuskie
Polecane przez nas filmy europejskie wpisały się z kilku powodów na stałe do kanonu kina. Głównie ze względu na ich ogromne walory artystyczne, pamiętne sceny i wyjątkowe, autorskie fabuły. Podpowiadamy Wam, by zacząć od tych produkcji. Lista, na której znajduje się klasyka kina światowego, mogłaby zawierać kilkaset pozycji, staraliśmy się wybrać dla Was te najciekawsze.
Stalker (1979)
To absolutna klasyka kina radzieckiego i jeden z najpiękniejszych i najbardziej filozoficznych filmów, jakie powstały. Andriej Tarkowski zekranizował opowiadanie Braci Strugackich pod tytułem Piknik na skraju szosy. Jeśli chodzi o ambitne kino science fiction, które opowiada nie tylko o technologii, ale przede wszystkim zastanawia się nad współczesną kondycją ludzkości, to trudno szukać lepszego filmu.
Słodkie życie (1960)
To z tego filmu pochodzi jedna z najsłynniejszych scen w historii kina. Anita Ekberg kąpiąca się z Marcello Mastroiannim w rzymskiej fontannie Di Trevi to obraz, który zapisał się już na zawsze. To ukochane dzieło wielu kinomanów, za którego sprawą popularnym stało się słowo „paparazzo”. I z resztą nic dziwnego, bo film Federico Felliniego opowiada o naprawdę wielu rzeczach naraz, dlatego często figuruje w licznych listach jako klasyka kina światowego.
Noc (1961)
Świetny jako dopełnienie po Słodkim życiu. Dzieło Michelangelo Antonioniego to druga część nieformalnej trylogii, składającej się z Przygody, Nocy właśnie oraz Zaćmienia. Filmy te komentowały przemiany we włoskim społeczeństwie, ale były zarazem bardzo filozoficznymi tekstami kultury. W Nocy udało się Antonioniemu uchwycić pustkę i dekadentyzm elit reprezentowanych, podobnie jak w Słodkim życiu, przez Marcello Mastroianniego. Oprócz tego, wspaniałe czarno-białe zdjęcia, jazzowy soundtrack i ten niepowtarzalny, pesymistyczny klimat. To bez dwóch zdań jedno z największych arcydzieł lat sześćdziesiątych w europejskim kinie.
Filar (1962)
Pytani o filmy, które trzeba obejrzeć bardziej wytrawni kinomani, mogą wymienić Filar Chrisa Markera. To nietypowa propozycja w tej liście, bo jest tak zwanym esejem filmowym. Złośliwi mogliby powiedzieć, że jest to tak naprawdę zaawansowany pokaz slajdów z fabułą. Odkładając jednak te dyskusje na bok, warto zauważyć, że historia opowiadana w filmie przez reżysera jest niesamowita. Inspirowana była pewnym konceptem znanym ze wspomnianego kilka akapitów wyżej Zawrotu głowy Alfreda Hitchcocka. Następnie, rozwinięto go w 12 małpach Terry’ego Gilliama – to bardzo ciekawa genealogia pokazująca, jak niektórzy twórcy mogą się wzajemnie inspirować. Wracając jednak do Filaru, to jest to pozycja krótkometrażowa, trwa bowiem zaledwie 28 minut. Ta klasyka kina europejskiego pokazuje, że świetne filmy nie zawsze muszą być epickimi produkcjami z wielkim budżetem. Wystarczy ciekawa koncepcja i jej pomysłowa realizacja.
Sprawdź też: Strony z filmami za darmo – zobacz, gdzie oglądać filmy za free. Aktualna lista stron 2021!
Stare dobre filmy? A może coś nowszego — znane nowe filmy, które warto obejrzeć
Rozumiemy, że nie wszyscy są fanami klasyki kina. Top filmy powstają także obecnie, dlatego przygotowaliśmy również propozycje dla fanów czegoś współczesnego.
Czego nauczyła mnie ośmiornica (2020)
To film dokumentalny, który jest łatwo dostępny na platformach streamingowych. Jego niesamowitość polega na tym, w jaki sposób opowiada historię pojedynczego zwierzęcia. To spore rozwinięcie względem typowego dokumentu o przyrodzie, reżyser na oczach widza tworzy w pewnym sensie biografię tytułowego stworzenia. Dokumenty to nie są najpopularniejsze filmy i niestety chyba długo jeszcze to się nie zmieni – warto jednak czasami dawać im szansę. Czego nauczyła mnie ośmiornica to naprawdę poruszające dzieło, które świetnie opowiada o tym, jak rozbudowaną relację człowiek może wytworzyć z podwodną, unikatową istotą.
Obiecująca Młoda Kobieta (2020)
Zwyciężyła zapewne niejeden ranking filmów 2020 roku. Produkcja z Carey Mulligan w roli głównej wstrząsnęła wieloma widzami i wywołała liczne dyskusje. To film o współczesnych realiach społecznych i wyzwaniach, przed jakimi nasza cywilizacja stoi dziś. Być może są to mocne słowa, niemniej dzieło Emerald Fennel porusza w odbiorcy liczne struny, bo miesza ze sobą cukierkową estetykę i przerażającą historię. To niepokojące połączenie zostaje z widzem na długo. Z pewnością młoda reżyserka stworzy jeszcze liczne znane filmy.
