Nieśmiertelność – czy jest możliwa? Najnowsze badania związane z nieśmiertelnością

Nieśmiertelność człowieka to zwycięstwo nad czasem, który nieubłaganie biegnie w jedną stronę. Co nauka mówi na temat nieśmiertelności? Czy kiedykolwiek będzie możliwa? A może już da się ją kupić?

Nieśmiertelność – czym jest? Definicja nieśmiertelności człowieka

Nieskończoność życia, czyli właśnie nieśmiertelność (łac. immortalitas), najprościej jest opisać jako nieuleganie śmierci w znaczeniu fizycznym. Całkowite zabezpieczenie się przed procesem obumierania jest uznawane za niemożliwe. Hipotezy na temat ciągłości bytu mają jednak naukowe podstawy, które mogą świadczyć o słuszności założeń dot. przedłużania życia. Z pewnością choć raz w życiu zadałeś sobie pytanie, czy nieśmiertelność jest lub będzie w ogóle osiągalna.

Zobacz też: Co to jest teleportacja i czy jest możliwa? Najważniejsze informacje o pojęciu teleportacji

Nieśmiertelność czy zmartwychwstanie to marzenia ludzkości, które przewijają się w naszej cywilizacji od setek, a nawet i tysięcy lat. Teologia różnych kultur opiera się w dużej mierze właśnie na wierze w obiecaną nagrodę, którą będzie życie wieczne bądź też zmartwychwstanie ciał. W świecie nauki nie ma miejsca na metafizykę, dlatego też badacze starają się opracować sposób na długowieczność. A co, jeśli tak naprawdę każdy z nas jest nieśmiertelny? 

Badania nad nieśmiertelnością

Badacze związani z różnymi dziedzinami nauk podejmują próby logicznego rozwiązania problemu śmiertelności organizmów żywych. Pod uwagę brane jest, o dziwo, nie tylko fizyczne osiągnięcie ciągłości bytu organizmów, lecz także zapisanie stanu świadomości. Naukowcy różnych dziedzin szukają sposobów na zatrzymanie procesu starzenia się. Co proponują poszczególne środowiska badawcze? 

Nie jest sekretem, że organy się starzeją – z wiekiem tracą na jakości, a ich funkcjonalność maleje. Pierwsze kroki w odnalezieniu antidotum na starzenie skupiały się właśnie na poprawie zdrowia człowieka. W 2015 roku rozgłos zyskała próba ustalenia wpływu metforminy – leku na cukrzycę – na długość życia człowieka. Dowiedziono, że chorzy przyjmujący lek żyli dłużej o 15% niż ludzie zdrowi. Czy zatem metformina to cudowny lek na nieśmiertelność?

Inne badania nad wiecznością życia człowieka sprowadzają się do prób rodem z książek i filmów Sci-Fi. Alcor Life Extension Foundation zajmuje się dość nietypowym, choć mającym podłoże naukowe sposobem na przedłużenie życia. Chodzi o krioprezerwację, czyli, w skrócie, zamrażanie organizmów, w tym ludzi – oczywiście po śmierci. Ciała w specjalnych komorach są utrzymywane w temperaturze – 196°C. Dlaczego w ogóle uważa się, że taka metoda może przynieść wymierne korzyści?

Potwierdzenia hipotezy o zdolności przetrwania komórek po ich zamrożeniu potwierdzają m.in. przypadki inseminacji zarodków – procesu wykorzystywanego w invitro. Nie wiadomo jednak, czy dojrzałe już organy, w tym najbardziej złożony z nich – mózg – po rozmrożeniu dadzą możliwość dalszego funkcjonowania złożonego organizmu żywego. Do tej pory nie rozmrożono żadnego człowieka poddanego wcześniej krioprezerwacji, więc efekty badań nie są znane.

Co zatem zrobić, aby mieć pewność, że w przypadku możliwego zachowania dobrej kondycji ciała, przetrwa też świadomość? Rozwiązania, które daje ogromny postęp techniczny, są zdumiewające. Możemy obserwować rozwój technologii z zastosowaniem sztucznej inteligencji. Futuryści skupiają się zatem na sposobach, które miałyby zapisać nasz mózg, a raczej całą naszą świadomość, na mechanicznych nośnikach danych, co pozwoliłoby na zachowanie istoty bytu danej jednostki.

Sposoby na nieśmiertelność – co przede wszystkim jest rozważane?

Wspomnieliśmy, że każdy z nas jest nieśmiertelny – ty też. I nie mówimy tu o sferze metafizycznej. Podstawowe zasady rozmnażania mówią o przekazywaniu genów. Są one nieśmiertelne, czemu dowodzą lata badań. Jednak, o ile geny są przekazywane z pokolenia na pokolenie, i część Ciebie pozostaje w Twoich następcach, o tyle komórki ulegają procesowi starzenia i obumierania.

Jak tłumaczą zajmujący się bioinżynierią profesorowie Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, komórki pozbawione tlenu i pożywienia po prostu umierają. Dlatego też zmartwychwstanie ciała, z naukowego punktu widzenia, jest po prostu niemożliwe. Dzisiejsze badania prowadzą głównie do poprawy zdrowia człowieka. Komórki ludzkie, w założeniu, mogą funkcjonować maksymalnie do 130 lat. Biorąc pod uwagę ewolucję człowieka, od czasów Neandertalczyka żywotność Homo Sapiens zwiększyła się aż o 100 lat. Czy to oznacza, że dążymy do nieśmiertelności?

Najnowsze informacje związane z nieśmiertelnością

Choć tabletka na nieśmiertelność wciąż jeszcze nie została wynaleziona, badacze dokładają wszelkich starań, aby odpowiedzieć na niepokój tych, którzy nie chcą umierać. Na świecie znanych jest kilka gatunków, które cieszą się długowiecznością. Co ciekawe, wszystkie z nich związane są ściśle ze środowiskiem wodnym – a stąd przecież wywodzi się całe życie na ziemi. W latach 90. XX wieku odkryto pierwsze i jak do tej pory jedyne stworzenie biologicznie nieśmiertelne. Jest to meduza Turritopsis dohrnii żyjąca w tropikalnych częściach oceanów.

Jak to możliwe, że jest nieśmiertelna? Naukowcy wciąż badają nadzwyczajną zdolność tego stułbiopława do odwracania cyklu życiowego. Wiadomo już, że organizm hydromeduzy w przypadku zagrożenia może powrócić do stanu polipa, który dzieli się i rozmnaża, a następnie znów dojrzewa – proces ten może być powtarzany wielokrotnie, bez końca. Naukowcy próbują ustalić niemożliwe – wiek najstarszego stułbiopława. Badania nad meduzą w założeniu mają pomóc w terapii nieuleczalnych chorób, w tym także nowotworów.

Jakie możliwości na zachowanie życia daje dzisiejsza nauka? Dotychczas to krionika jest najbardziej obiecującą dziedziną badań nad ciągłością istnienia – od 1972 roku zamrożono szczątki kilkuset osób, natomiast w ostatnich latach liczba chętnych do poddania swojego ciała krioprezerwacji wzrosła do niemal 1400! Zamrażanie całych ciał to koszt ok. 120 tys. zł, natomiast jeżeli chciałbyś przechować tylko swój mózg, wystarczy zapłacić 40 tys. zł. Choć brzmi to niewyobrażalnie, ktoś w końcu znajdzie sposób na rozmrożenie człowieka wraz z jego świadomością – jeśli nie dzisiejsi naukowcy, to ich następcy.

Czy nieśmiertelność to dobry pomysł, czy może stanowi zagrożenie?

Osiągnięcie potencjalnej nieśmiertelności wiązałoby się z jednym z najgorszych problemów – starzeniem się społeczeństwa. I to nie tylko fizycznym, bo temu pewnie udałoby się zaradzić, ale też mentalnym. Ludzie, których nie ograniczy długość życia, ostatecznie przestaną wykorzystywać swój potencjał, czego dowodzą eksperymenty laboratoryjne na zwierzętach. Czy warto dążyć do osiągnięcia ciągłości istnienia jednostki?

W przyrodzie każdy byt zorientowany jest na rozmnażanie w celu przedłużenia gatunku – śmierć jest wpisana w geny organizmów żywych i staje się swego rodzaju motorem napędowym, który zmusza do wykonywania poszczególnych działań. Dzięki temu przebiega ewolucja i wciąż odkrywamy nowe rzeczy, a społeczeństwo ukierunkowane jest na rozwój. Czy gdybyśmy wiedzieli, że nigdy nie umrzemy, nasze życie wyglądałoby tak samo?

Zobacz też: Kot Schrödingera jest jednocześnie żywy i martwy – o co w tym chodzi?