
Spis treści
Seria gier Borderlands kojarzy się fanom strzelanek z ogromem wariantów broni, oryginalnym stylem graficznym oraz świetną zabawą w kooperacji. Borderlands 3 wprowadziła na nowy poziom wszystkie z tych elementów, ale czy to wszystko, co cykl oferuje?
Borderlands — historia serii
Gearbox, amerykańskie studio z Texasu, założone w 1999 miało już doświadczenie z gatunkiem strzelanek. Tworzyło porty do m.in. Half-Life czy Halo: Combat Evolved, a jego założyciel, Randy Pitchford maczał palce przy takim klasyku jak Duke Nukem 3D.
Ambicje studia nie kończyły się jednak na pracy nad cudzymi markami — w roku 2009 wydali grę Borderlands, niespodziewany hit będący początkiem dla serii, która do tej pory sprzedała się w zawrotnej liczbie ponad 60 milionów kopii.

Zobacz też: TOP gry 2021 – zobacz najlepsze gry tego roku na PC i konsole oraz tytuły, na które jeszcze czekamy
Kolejne z głównych części cyklu, Borderlands 2, Borderlands 2: The Pre-Sequel oraz ostatnia z oficjalnych gier: Borderlands 3 tylko umocniły pozycję studia, czyniąc Borderlands przewodnią marką dla Gearbox.
O ironio — tak jak w przypadku ich początków, tym razem to ich dzieło posłużyło innym studiom jako baza do tworzenia licznych portów, reedycji, oraz spin-offów.
Fenomen gier Borderlands
Fenomenalna, dynamiczna akcja z widoku pierwszej osoby. Mnogość broni. Różnorodni wrogowie, których można unicestwić na równie różnorodne sposoby. Możliwość rozegrania szybkiej sesji ze znajomym przez internet lub na kanapie. A grafika dobra? Oczywiście, że dobra! Brzmi jak interesująca strzelanka, nieprawdaż?
Dodajmy do tego rozbudowany świat, możliwość kreacji postaci, skille, zdobywanie kolejnych poziomów doświadczenia i umiejętności. Losowo generowane bronie ze swoimi własnymi współczynnikami i statystykami, wykonywanie questów w otwartym świecie i postępująca za tym fabuła również się znajdą. A to już całkiem standardowym opis RPGa. Albo… wypisz wymaluj seria Borderlands!
Cofnijmy się do roku 2005. Dla miłośników strzelanek oraz gier RPG to czasy Call of Duty 2, Jade Empire czy Fable. Wtedy wizja połączenia tych dwóch, zupełnie różnych typów gier wydawała się szalona.
I pojawił się on — Randy Pitchford. Jak już wiecie, założyciel firmy Gearbox, w którego głowie właśnie od roku 2005 (przy okazji rozpoczęcia prac nad pierwszym Borderlands) tworzył się pomysł wprowadzenia tej szalonej wizji w życie.

Fenomenu serii należy dopatrywać się właśnie w zgrabnym połączeniu światów strzelanek i RPG. Nie było to zwykłe pójście na łatwiznę i tylko skopiowanie najlepszych mechanik i zlepienie ich w całość.
Zrobiono to z sercem, pomysłem, humorem i autorskim podejściem do tematu. Widoczne to było zarówno w samym gameplayu, jak i oprawie graficznej. Wbrew trendom nie dążono tu do fotorealizmu, ale postawiono na wykorzystanie wtedy stosunkowo mało popularnej metody cel shadingu. Dzięki temu stylizowana warstwa wizualna stała się niejako wizytówką serii, nie do pomylenia z niczym innym.
Lista głównych gier Borderlands
Pierwszy tytuł był powiewem świeżości, ale o sukcesie całej serii i o jej niesłabnącej popularności stanowi coś jeszcze. Każda z kolejnych części nie tylko zgrabnie ulepszała oryginalne, znane z pierwszej części mechaniki, ale również za każdym razem wprowadzała nowe. Nadało to każdemu z wymienionych niżej tytułów coś wyróżniającego na tle reszty.
Oto pełna lista głównych gier z serii Borderlands:

Borderlands
Wydany w 2009 na PS3, X360 i PC Borderlands był FPSem z otwartym światem, adaptującym wiele elementów znanych z RPGów.
Gracz na starcie gry miał do wyboru cztery postacie, będące Vault Hunterami — poszukiwaczmi sposobu na otworzenie ukrytej na planecie Pandora krypty skrywającej skarb poprzedniej cywilizacji kosmitów.
Bohaterowie reprezentowali standardowe dla gier RPG archetypy, takie jak tank czy mag. Dodatkowo podczas gameplayu, na który składało się m.in. wykonywanie zróżnicowanych zadań i eliminowanie przeciwników, zdobywało się punkty doświadczenia. Służyły one do levelowania wybranej postaci i rozwijania jej o nowe umiejętności. Stanowiło to o RPGowej bazie, będącej jednocześnie tłem dla zręcznościowego i dynamicznego strzelania znanego ze FPSów. Gracz mógł wykorzystać do tego pokaźny arsenał losowo generowanego oręża, każdy model z własnymi statystykami i dodatkowymi właściwościami.
Jakby tego było mało, możliwa była gra do czterech osób w kooperacji online. To wszystko zdecydowała o średniej ocen 81-84% na Metacritic i sprzedanych 4.5 mln. egzemplarzy. Borderlands rozwijano potem o cztery bardzo ciepło przyjęte dodatki: The Zombie Island of Dr. Ned, Mad Moxxi’s Underdome Riot, The Secret Armory of General Knoxx oraz Claptrap’s New Robot Revolution.

Borderlands 2: Game of the Year Edition w wersji cyfrowej na PC
Borderlands 2
W 2012 na PS3, X360 i PC, a w 2014 również na PS Vita wydano Borderlands 2. Była to w dużej mierze kontynuacja, która odpowiadała na opinie i życzenia fanów, usprawniając i rozwijając idee i mechaniki zaprezentowane w pierwszej części.
Ponownie do wyboru było czworo różniących się umiejętnościami bohaterów, których przeciwnikiem był tak samo wrogi, jak i charyzmatyczny Handsome Jack. W walce z jego siłami gracz miał do dyspozycji dający jeszcze więcej możliwości i zupełnie przemodelowany system losowo generowanych, różnorodnych broni.
Rozwinięto również scenariusz, czyniąc go siedem razy bardziej rozbudowanym od tego w oryginale. Element ten lepiej teraz wybijał się podczas gry. Dzięki wykorzystaniu grywalnych postaci z pierwszej części jako NPCów w Borderlands 2 i kontynuacji znanych wątków można było tutaj mówić o nabierającym kształtu i angażującym uniwersum. I tym razem jego tajemnice poznawać można było w kooperacji do czterech osób online i dwóch lokalnie.
Druga część cyklu została doceniona przez graczy i krytyków, zdobywając średnią ocen 89-91% na Metacritic, nie licząc mniej udanej wersji na PS Vita – 64%.
Tym razem przebito wynik poprzednika i sprzedano ponad 8.5mln ezgemplarzy do 2014 roku. Do Borderlands 2 powstały później cztery duże dodatki: Captain Scarlett and Her Pirate’s Booty, Mr. Torgue’s Campaign of Carnage, Sir Hammerlock’s Big Game Hunt oraz Tiny Tina’s Assault on Dragon Keep. Gracze otrzymali również mniejsze historie w postaci pięciu Headhunter packs.

Borderlands: The Pre-Sequel! w wersji cyfrowej na PC
Borderlands: The Pre-Sequel!
Dziejąca się pomiędzy Borderlands, a Borderlands 2 trzecia część serii — Borderlands: The Pre-Sequel została wydana w 2014 roku na PC, X360 i PS3. Tym razem twórcami było 2K Games, a Gearbox tylko ich wspomagało.
Akcja toczyła się tym razem na księżycu Pandory, Elpis. Gracz wcielał się w jednego z czterech najemników wynajętych przez znanego z drugiej części Handsome Jack’a. Wspomnianą zmianę scenerii wykorzystano do wprowadzenia nowych mechanik związanych z rozgrywką w pozbawionych tlenu czy grawitacji lokacjach — nowością w serii i miłym urozmaiceniem rozgrywki, zwłaszcza w kooperacji.
Mimo przyjemnego gameplayu i wprowadzeniu nowych rozwiązań brak tu było jednak prawdziwie rewolucyjnych na tle poprzedników zmian. Również mniej zawartości budziło pytania, czy nie mógłby to być równie dobrze dodatek do drugiej części.
To wszystko miało wpływ na nieco niższe oceny w porównaniu z innymi częściami serii — Pre-Sequel cieszył się średnią 74-77% na Metacritic i sprzedał ostatecznie w mniejszej liczbie kopii. Tytuł rozwijano wydając 5 DLC składających się na nowe kampanie i dwie nowe, grywalne postacie.

Borderlands 3
W 2019 na PS4, Xbox One oraz PC (przy okazji głośnej premiery i czasowej wyłączności na Epic Games Store) wypuszczono Borderlands 3. Do roli developera ponownie wróciło Gearbox Software, a wydawcą było 2K Games. Z miejsca stało się ogromnym hitem, sprzedając 5 milionów kopii w pierwsze pięć dni od premiery.
Ta część cyklu, jak żadna inna, prezentowała ideę „więcej, mocniej, szybciej”. Twórcy nie ograniczali się, dając do dyspozycji gracza wiele różniących się planet do eksploracji w trakcie walki z głównymi przeciwnikami, rodzeństwem Calypso. Rozgrywkę urozmaicało jeszcze więcej możliwych wariantów broni — nawet miliard możliwych kombinacji wg developerów, oraz jeszcze więcej questów do wykonania.
Borderlands 3 zasypuje gracza ogromną ilością możliwości jeśli chodzi o prowadzenie rozgrywki, zarówno pod kątem wspomnianego oręża, jak i również rozwijania kolejnej czwórki głównych bohaterów. Dysponują oni tym razem więcej niż jedną aktywną umiejętnością i jeszcze bardziej rozbudowanym drzewkiem rozwoju postaci.
To wszystko sprawia, że ostatnia z głównych części cyklu wciąga niezmiennie tak samo, jak wydana 10 lat wcześniej pierwsza część serii, zapraszając „na jeszcze jedną partyjkę” zarówno fanów, jak również nowych graczy.
Przez tak bezkompromisową śmiałość w realizowaniu swojej wizji, lub jak kto woli, zwykłą przesadę i brak umiaru, Borderlands 3 podzieliła odbiorców, nadal jednak odnosząc ogromny sukces. Średnia na metacritic wyniosła 78-82%.
Spin-offy i reedycje Borderlands:
Poza głównymi częściami serii Borderlands oferuje również szereg tytułów pobocznych i reedycji. Trzeba przyznać, że kreatywność twórców widać i tutaj, gdyż niektóre z tytułów potrafią zaskoczyć.
Borderlands Legends
Pierwsza z pobocznych gier z serii, Borderlands Legends została wydana w 2012 roku. Niewątpliwie wyróżniała się tym, że stworzona została na urządzenia mobilne z systemem iOS.
Rozgrywka zmieniła się nieco — akcję obserwowaliśmy z widoku izometrycznego, kontrolowaliśmy 4 postacie oryginalnych Vault Hunterów, a rozgrywka bardziej przypominała strategię, niż imersyjną strzelankę..
Legends była ciekawym eksperymentem, krytykowanym jednak ze względu na wykonanie gorsze, aniżeli przyzwyczaiło fanów Gearbox Software. Na metacritic średnia ocen wyniosła 52%.
Tales from the Borderlands: A Telltale Games Series
Tutaj mamy do czynienia już z poważniejszym tytułem. Na fali popularności adaptowania marek przez Telltale Games w 2014-2015 tworzone było Tales from the Borderlands: A Telltale Games Series. Składająca się na pięć części interaktywna historia osadzona w świecie Borderlands.
Tytuł został ciepło przyjęty. Oceny Tales From the Borderlands plasowały się w okolicach 80-88% na Metacritic. Fani znaleźli tu interesujący scenariusz, zgrabnie poszerzający i uzupełniający uniwersum w znanej z gier Telltale stylistyce i stylu rozgrywki.
Mimo że ci, którzy nie lubią tego typu gier, nie znajdą tu niczego, co mogłoby ich przekonać do interaktywnych opowieści, to każdy fan uniwersum powinien przemyśleć zagranie. W duchu serii jest w końcu próbowanie różnych gatunków gier.

Borderlands: Game of the Year edition w wersji cyfrowej na PC
Borderlands: The Handsome Collection
Wydana w 2015 na PS4, Xbox One i PC reedycja Borderlands 2 oraz Borderlands: The Pre-Sequel wraz ze wszelką, jak już zaznaczone przy omawianiu tych tytułów, bogatą zawartością dodatkową.
Borderlands the Handsome Collection tworzyło Gearbox i trzeba przyznać, że była to (i nadal jest) doskonała okazja do zapoznania się z tymi tytułami na poprzedniej generacji. Wprowadzono szereg usprawnień związanych z grafiką czy multiplayerem, a nawet zadbano o możliwość przenoszenia zapisanych stanów gry z oryginalnych części. Tytuł cieszy się średnią 80-82% na Metacritic.
Borderlands 2 VR
Gra ta to zapewne zaskoczenie dla wielu i jedna z bardziej ekscytujących pozycji na tej liście. Była to wydana w 2018 na PS VR i 2020 na SteamVR wersja gry adaptująca Borderlands 2 do realiów wirtualnej rzeczywistości.
Dla miłośników takiej rozgrywki była to okazja do ogrania rozbudowanego FPSa w VR, a dla fanów uniwersum zachęta do spróbowania tej formy rozgrywki.
Borderlands 2 VR mimo nie bycia idealną adaptacją na VR i kompromisów, sprawdzał się przy obu podejściach, okazując się naprawdę solidną produkcją. Oryginalna wersja na PS VR ma obecnie średnią 72% na Metacritic.
Borderlands: Game of the Year Edition
Borderlands: Game of the Year Edition to reedycja pierwszej części cyklu, wydana w 2019 na Xbox One, PS4 oraz PC. Borderlands GOTY doczekało się szeregu usprawnień względem oryginału, m.in. pod kątem wyższej rozdzielczości grafiki, odświeżonego UI czy dodanej możliwości gry w cztery osoby w lokalnej kooperacji.
Dała ona licznym posiadaczom konsol poprzedniej generacji szansę na ogranie tego zasłużonego tytułu w uwspółcześnionej wersji — podobnie jak w Borderlands 2 i Pre-Sequelu zawartych w Handsome Collection. Średnia ocen wynosiła 76-80% na Metacritic.

Borderlands Legendary Collection
Borderlands Legendary Collection to póki co ostatnia z reedycji. Można powiedzieć, że wydana w 2020 na Switcha Borderlands Legendary Collection to połączenie Handsome Collection z GOTY.
Ta wersja gry mieści w sobie ulepszone oryginalne Borderlands, Borderlands 2 oraz Borderlands Pre-Sequel wraz ze wszelką dodatkową zawartością (14 głównych dodatków!). I właśnie z taką pełną kolekcją mogli zaznajomić się posiadacze konsoli Nintendo, pozbawieni wcześniej tej możliwości.
Gra została przez nich ciepło przyjęta, z ocenami rzędu 82% na Metacritic.
Zobacz też: Historia serii BioShock — najważniejsze informacje o kultowej grze Kena Levine’a
Tiny Tina’s Wonderlands — przyszłość serii Borderlands
Co czeka dla fanów serii Borderlands na horyzoncie? Póki co najwięcej mówi się nie o potencjalnym Borderlands 4, ale o prawdopodobnym spin-offie noszącym tytuł Tiny Tina’s Wonderlands. Tytuł zaprezentowany został przy okazji oficjalnego trailera pokazywanego w ramach tegorocznego E3.
Niewiele, póki co, wiadomo, ale po zwiastunie można spodziewać się typowego dla serii humoru, tym razem w bardziej „magicznej” scenerii znanej z Assault on Dragon Keep — dodatku do Borderlands 2, w którym również pojawia się Tiny Tina. Mówi się o nawiązywaniu podczas rozgrywki do standardowych papierowych RPGów i idącej za tym możliwości stworzenia własnej postaci. Premiera szacowana jest na początek 2022 roku.