0
Spis treści
Christopher Nolan – wyjątkowy reżyser, znany z filmów takich jak Incepcja czy Mroczny Rycerz. Wielokrotnie nagradzany, ale i niechętnie odnoszący się do najnowszych technologii. Dowiedz się, jakie filmy zagwarantowały mu sukces.
Christopher Nolan – życiorys i sylwetka twórcy
Christopher Nolan urodził się w 30 lipca 1970 roku w Londynie. Jest Brytyjczykiem z amerykańskim obywatelstwem: jego ojciec pochodził z Wielkiej Brytanii, matka ze Stanów Zjednoczonych. Życie samego Nolana jest zaś podzielone pomiędzy oba te kraje. Przyszły twórca Incepcji już jako dziecko zainteresował się tworzeniem filmów, pożyczając kamerę od ojca, aby kręcić na własną rękę. Studiował także literaturę angielską na University College London (UCL): to właśnie tam wstąpił do Związku Towarzystwa Filmowego i po pewnym czasie objął stanowisko prezesa tej organizacji.
Wraz z ówczesną dziewczyną i przyszłą żoną Emmą Thomas nakręcili w okresie studiowania dwa filmy krótkometrażowe: Tarantella i Larceny. Emma to także matka czwórki dzieci reżysera, a przy tym współzałożycielka wytwórni filmowej Nolanów: Syncopy Films.
Brytyjski reżyser ma także dwóch braci. Z młodszym Jonathanem (równie znanym scenarzystą i twórcą filmowym) często współpracuje przy swoich produkcjach. Starszy Matthew Francis został zaś w 2009 roku… aresztowany. Podejrzenia dotyczyły – uwaga – porwania i morderstwa biznesmena Roberta Cohena, ale najstarszy z Nolanów został skazany za coś zupełnie innego: mianowicie za posługiwanie się sfałszowanym brytyjskim paszportem w trakcie podróży na Kostarykę, dokąd rzekomo miał udać się właśnie w celu uprowadzenia Cohena. Co ciekawe Matthew próbował z więzienia uciec – ale jego plany szybko zostały udaremnione.
Zobacz: James Cameron – sylwetka reżysera. Co trzeba o nim wiedzieć?
Tematyka filmów Christophera Nolana często oscyluje wokół zagadnień egzystencjalnych, ludzkiej moralności czy pojmowania zła. Reżyser interesuje się również kwestią przełamywania upływu czasu i ludzkiej podświadomości. Znany jest również z dość niechętnego stosunku do nowych technologii. Nie potępia ich całkowicie, ale uważa, że nie powinno się ich używać, jeśli nie przynoszą faktycznie większych korzyści niż te, które dotychczas były stosowane. Daje temu wyraz w swoich metodach pracy, wciąż optując za standardową taśmą filmową zamiast cyfrowych nośników.
Początki kariery reżyserskiej
Nolan rozpoczynał swoją karierę jako pomocnik na planach filmowych. Po uzyskaniu dyplomu zaczął pracę jako scenarzysta i operator sponsorowanych filmów promocyjnych, obsługując przeważnie klientów biznesowych. W tym czasie nakręcił również swój trzeci krótki metraż: Doodlebug. Była to produkcja utrzymana w nurcie kina psychologicznego, w której bohater gonił muchę, próbując ją zabić, jednak na samym końcu mucha… Okej – bez spoilerów.
Przełomowym momentem w karierze Nolana był film Memento, któremu drogę przetarł thriller Śledząc (Following). Christopher Nolan tak wspomina różnicę pomiędzy produkcją obydwu tych dzieł: „Rozdźwięk między kręceniem wraz z grupą przyjaciół, ubraną we własne ubrania i moją mamą robiącą ekipie kanapki, a wydawaniem czyichś 4 milionów dolarów na Memento i zarządzanie złożoną z setek ludzi załogą pozostaje zdecydowanie największym skokiem, jaki kiedykolwiek wykonałem”.
Kamienie milowe w portfolio reżysera
Christopher Nolan jest obecnie rozchwytywanym reżyserem z licznymi nagrodami na koncie, który może stawiać producentom własne warunki. Początki w branży nie były jednak tak kolorowe: Nolan wielokrotnie był zmuszany do twórczych kompromisów. Na ścieżce jego kariery pojawiały się jednak co jakiś czas kamienie milowe, które sprawiały, że twórczość Brytyjczyka zaczęła być dostrzegana zarówno przez widzów, jak też krytykę.
Śledząc – mroczny brytyjski thriller
Pełnometrażowy debiut reżyserski z 1998 roku okazał się pierwszym przełomem w karierze Nolana. Reżyser sfinansował produkcję z własnej kieszeni, a obraz powstawał weekendami z pomocą rodziny i przyjaciół. Śledząc opowiada historię młodego niespełnionego pisarza, który podążając ulicami Londynu śledzi ludzi w poszukiwaniu inspiracji do nowej powieści. Zamiast tego zostaje wciągnięty w kryminalną intrygę.
Śledząc zaliczany jest do gatunku neo-noir, czyli filmów kryminalnych inspirowanych klasycznym kinem gangsterskim. Ta pierwsza pełnometrażówka przyniosła Nolanowi kilka nagród na festiwalach filmowych, a krytycy nie szczędzili słów uznania wobec oszczędnego, naturalistycznego charakteru filmu.
Trylogia Mrocznego Rycerza – trzy filmy o spektakularnym sukcesie
Gdy w 2003 roku Christopher Nolan otrzymał propozycję wyreżyserowania kolejnych części kultowej serii o Batmanie, nikt nie spodziewał się, że okażą się one kasowym sukcesem, który zarobi ponad miliard dolarów. Batman: Początek z 2005 roku zapoczątkował serię nazwaną Trylogią Mrocznego Rycerza. Jej druga część – Mroczny Rycerz – będąca siódmym filmem opowiadającym o losach Człowieka Nietoperza, powstała w 2008 roku. Do dziś uznaje się ją za jedną z najlepszych produkcji filmowych o superbohaterach. Mroczny Rycerz otrzymał aż 8 nominacji do Oscara, zdobywając 2 statuetki. W 2012 roku powstała finalna część Trylogii: Mroczny Rycerz powstaje, będąca również ostatnim filmem z serii o Batmanie w reżyserii Nolana. W każdej z części w Bruce’a Wayne’a wciela się Christian Bale.
Incepcja – rewolucyjne si-fi naginające przestrzeń
Incepcja to film, w którym upodobania Nolana do przełamywania logicznej chronologii i igrania z podświadomością widza sprawdziły się idealnie. Studio Warner Bros. zachęcone sukcesem Mrocznego Rycerza postanowiło podjąć współpracę z brytyjskim reżyserem w celu stworzenia kolejnej oscarowej produkcji. Film akcji z elementami science-fiction miał swoją premierę w 2010 roku i od razu okazał się światowym sukcesem. Zarobił łącznie ponad 800 mln dolarów i zdobył cztery Oscary.
Interstellar – doskonałe połączenie science-fiction i przygodówki
Kolejnym filmem science-fiction wyreżyserowanym przez Nolana jest Interstellar. Obraz opowiada o podróży międzygwiezdnej, którą umożliwiło odkrycie tunelu czasoprzestrzennego. Przy produkcji pomagał noblista z dziedziny fizyki Kip Thorne, który zadbał o merytoryczną stronę filmu. Interstellar również uzyskał znaczne przychody z box office, które wyniosły ok. 670 mln dolarów.
Dunkierka – nieme okrucieństwo wojny
Film wojenny z 2017 roku wyróżnia się tematycznie na tle wymienionych wcześniejszych produkcji Nolana. Reżyser, zainspirowany kinem niemym, postanowił stworzyć pełnometrażowy film ze znikomą liczbą dialogów. Fabuła skupia się na prezentacji operacji Dynamo – ewakuacji aliantów z terenów Dunkierki w czasie II wojny światowej. Film jest uważany za dość „cichy”, zwłaszcza w porównaniu z innymi produkcjami o podobnej tematyce. Być może właśnie to przekorne podejście do gatunku przyczyniło się do sukcesu produkcji, która na oscarowej gali zdobyła trzy statuetki.
Inspiracją do nakręcenia Dunkierki było prywatne doświadczenia reżysera i jego żony. 20 lat przed nakręceniem filmu para płynęła przez kanał La Manche podczas burzliwej nocy. Oboje stwierdzili, że było to na wskroś przerażające doświadczenie – a przecież nie towarzyszyły im spadające z nieba bomby czy atakujące samoloty, z którymi dodatkowo musieli się mierzyć ewakuowani z Dunkierki.
Oppenheimer – nadchodzący film Nolana. Co o nim wiemy?
Nowy film Christophera Nolana będzie przedstawiał historię Roberta Oppenheimera – amerykańskiego fizyka uznawanego za jednego z ojców bomby atomowej. Fabuła ma bazować na książce Kaia Birda i Martina Sherwina Amerykański Prometeusz. Triumf i tragedia Roberta Oppenheimera. W rolę tytułową wcieli się Cillian Murphy, znany również z innych produkcji Nolana, takich jak Incepcja, Batman Początek i Mroczny Rycerz. Premierę zaplanowano na 21 lipca 2023 roku. Tematyka nowego filmu jest dość nietypowa, bowiem Nolan nie ma jeszcze w dorobku żadnego filmu biograficznego.
Zmienia się także studio produkcyjne. Dotychczas reżyser współpracował głównie z Warner Bros., natomiast w przypadku biografii Oppenheimera tę rolę przejmie Universal Pictures. Dlaczego doszło do tej zmiany? Otóż swego czasu Nolan wypowiedział się negatywnie na temat decyzji studia, w myśl której wszystkie filmy studia miały jednoczesne premiery nie tylko w kinach, ale też na platformie HBO MAX. Reżyser nie miał zamiaru przedłużać współpracy z Warnerem i wybrał inną wytwórnię.
Christopher Nolan podczas negocjacji z poszczególnymi producentami postawił konkretne warunki. Poza standardowymi wymaganiami (m.in. 20% z każdego dolara zysku i artystyczna autonomia) pojawiły się nowe, nieco bardziej nietypowe. Reżyser zażądał np. odstąpienia od innych premier na 3 tygodnie przed i 3 tygodnie po kinowym debiucie Oppenheimera. Równie drażliwym tematem okazał się czas wyświetlania produkcji na ekranach kinowych, nim film będzie mógł trafić do streamingu: w przypadku nowej produkcji ma on wynosić od 90 do 120 dni.
Filmy Christophera Nolana są od wielu lat nagradzane i doceniane przez widzów na całym świecie. Przepustką do hollywoodzkiej ekstraklasy były kolejne części serii o Batmanie, ale z dużym uznaniem spotkały się także Incepcja i Dunkierka. Brytyjski reżyser nie osiada na laurach i wciąż prężnie rozwija swą twórczość. Za dwa lata będziemy zaś mogli obejrzeć jego nowy film – Oppenheimer. Daj znać w komentarzu, które filmy Nolana najbardziej przypadły Ci do gustu!
