Czy zastanawiałeś się kiedykolwiek, jak rozpoznać potencjalne zagrożenia w sieci i chronić się przed oszustwami internetowymi? Czy wiesz, jakie są najczęstsze techniki stosowane przez cyberprzestępców? Jeśli nie, to w następnych częściach poznasz odpowiedzi na te pytania!
Internet to niesamowite narzędzie, które otworzyło przed nami wiele możliwości, ale niestety stało się również polem działania dla licznych oszustów. Dowiedz się, jak chronić swoje dane osobowe, finansowe i unikać pułapek, które mogą na Ciebie czyhać online. Miłej lektury!
Jak rozpoznać oszustwa internetowe?
Rozpoznawanie oszustw internetowych jest kluczowe w obecnych czasach, gdy cyberprzestępczość staje się coraz bardziej zaawansowana. Oto kilka wskazówek i informacji, które mogą pomóc w identyfikacji potencjalnych oszustw online:
Sprawdzanie adresu URL
Pierwszym krokiem w rozpoznawaniu autentyczności strony internetowej jest sprawdzenie jej adresu URL. Oszuści często używają podobnych adresów, które różnią się tylko jednym znakiem od oryginalnego adresu. Przykładem może być strona bankowa, która na pierwszy rzut oka wydaje się prawidłowa, ale przy bliższym przyjrzeniu się okaże, że zawiera literówkę lub dodatkowy znak, na przykład „bnak” lub „bank1” zamiast „bank”.
-75%
Sprawdzenie certyfikatów SSL
Kolejną ważną rzeczą, na którą powinniśmy zwracać uwagę, są certyfikaty SSL używane do uwierzytelniania i szyfrowania danych przesyłanych między użytkownikiem a stroną internetową. W celu sprawdzenia takiego certyfikatu klikamy na ikonkę kłódki w pasku adresu przeglądarki internetowej.
Przeczytanie opinii i recenzji
Zasięgnięcie się opinii użytkowników również pomaga zidentyfikować, czy strona jest prawdziwa. Wystarczy po prostu wpisać w Google „nazwę strony + opinie”, aby dowiedzieć się o doświadczeniach innych osób oraz ogólnej reputacji strony.
Sprawdź też: Phishing – co to jest? Jak się przed nim bronić?
Rozpoznawanie oszustw phishingowych
Phishing to forma oszustwa, w której oszuści wysyłają wiadomości e-mail wydające się pochodzić od znanych i zaufanych źródeł, takich jak banki lub rząd, aby nakłonić ofiary do podania swoich danych osobowych lub finansowych. Wiadomości te często charakteryzują się błędami językowymi lub nietypowym formatowaniem.
Ochrona przed Ransomware
Ransomware to typ złośliwego oprogramowania, które blokuje dostęp do danych ofiary i żąda okupu za ich odblokowanie. Kluczowym środkiem ostrożności jest regularne wykonywanie kopii zapasowych danych oraz korzystanie z oprogramowania antywirusowego.
Unikanie Scareware
Scareware to oszustwa, które polegają na straszeniu użytkowników fałszywymi ostrzeżeniami o zainfekowaniu ich komputerów wirusami. Następnie oferują „darmowe oprogramowanie antywirusowe”, które w rzeczywistości instaluje złośliwe oprogramowanie na komputerze ofiary.
Jak unikać zagrożeń online? Sposoby
Aby unikać zagrożeń online, istotne jest podjęcie odpowiednich środków ostrożności i edukacja w zakresie bezpiecznego korzystania z sieci. Poniżej znajdziesz kilka sposobów, które pomogą w zminimalizowaniu ryzyka:
Wybieraj godne zaufania strony internetowe
Tak jak wcześniej wspominałem, ważnymi elementami w celu weryfikacji strony internetowej są przede wszystkim: autoryzacja adresu oraz certyfikatu SSL. Bądź szczególnie ostrożny, jeśli odwiedzona strona takich aspektów nie uwzględnia.
Nie podawaj swoich danych i haseł w sieci
Może się to wydawać oczywiste, ale dalej istnieje spora grupa osób, która zbytnio ufa osobom napotkanym w internecie, podając przy tym dostęp do swoich danych. Pamiętaj, że renomowane instytucje oraz strony takie jak banki, organy rządowe, czy wielkie korporacje nigdy nie będą wysyłać próśb o podanie wrażliwych informacji!
Sprawdź też: Scam – co to jest? Jak nie dać się oszukać w sieci?
Stosuj silne hasła i unikalne loginy
Używanie silnych haseł, które zawierają duże i małe litery, cyfry oraz znaki specjalne, może pomóc uniknąć potencjalnych zagrożeń oraz znacząco zwiększyć poziom bezpieczeństwa Twoich kont online.
Korzystaj z programów antywirusowych
Aby zabezpieczyć swoje urządzenie przed złośliwym oprogramowaniem, regularnie aktualizuj swoje narzędzia antywirusowe i antyspyware.
Stosuj zasadę ograniczonego zaufania
Nie ufaj wszystkim i wszystkiemu w sieci. Bądź ostrożny podczas interakcji z nieznajomymi i nieznanymi stronami internetowymi.
Pozostałe środki ochrony
Dodatkowe środki, takie jak korzystanie z sieci VPN, włączanie dwuetapowego uwierzytelniania oraz regularne sprawdzanie ustawień prywatności na swoich kontach online, mogą również pomóc w ochronie przed zagrożeniami online.
Oszustwa internetowe – rodzaje zagrożeń
Z roku na rok rodzajów oszustw internetowych przybywa, a ich skomplikowanie oraz przebiegłość stawiają przed użytkownikami internetu oraz instytucjami zabezpieczającymi cyberprzestrzeń nowe wyzwania. Oto kilka z nich:
- Phishing – to technika polegająca na podszywaniu się pod zaufaną instytucję (np. bank) w celu wyłudzenia od użytkownika poufnych informacji, takich jak dane logowania czy numery kart kredytowych.
- Ransomware – złośliwe oprogramowanie, które szyfruje dane na dysku ofiary, a następnie żąda okupu za ich odszyfrowanie.
- Oszustwa aukcyjne – fałszywe oferty na portalach aukcyjnych, które prowadzą do zakupu nieistniejących przedmiotów lub przedmiotów o niższej wartości.
- Fałszywe panele logowania – tworzenie fałszywych stron do logowania, które wyglądają jak autentyczne strony popularnych serwisów, takich jak Facebook, aby wyłudzić dane logowania od ofiar.
- Kampanie fałszywych SMS-ów z złośliwym oprogramowaniem – wysyłanie fałszywych wiadomości SMS z linkami prowadzącymi do pobrania złośliwego oprogramowania, które mogą wykradać dane osobowe lub finansowe z urządzeń ofiar.
- Socjotechnika – techniki manipulacji, mające na celu wyłudzenie informacji lub dostępu do pewnych zasobów, polegające na wykorzystaniu psychologii ludzkiej.
- Ataki „man-in-the-middle” – oszuści przechwytują komunikację między dwiema stronami (np. użytkownikiem a bankiem), modyfikując ją lub kradnąc przesyłane informacje.
Sprawdź też: Podejrzany numer kierunkowy +53 – czemu nie powinieneś oddzwaniać?
Jak bezpiecznie robić zakupy online?
Kupowanie przez internet to szybkie i wygodne rozwiązanie, oferujące dostęp całodobowy do szerokiej gamy produktów z całego świata. Niemniej jednak, wraz z rosnącą popularnością e-handlu, pojawiają się również oszustwa i zagrożenia. Jak zatem dokonywać zakupów w sieci, nie narażając się na niechciane konsekwencje? Poniżej znajdziesz kilka sprawdzonych porad:
Sprawdzaj wiarygodność sklepu
Przed dokonaniem zakupu zorientuj się, czy sklep jest wiarygodny. Czytaj opinie innych użytkowników, sprawdź, czy firma posiada aktualne dane kontaktowe i czy istnieje od pewnego czasu.
Korzystaj z bezpiecznych połączeń
Upewnij się, że strona, na której dokonujesz zakupu, używa szyfrowanego połączenia (adres zaczyna się od „https://”).
Wybieraj bezpieczne metody płatności
Korzystaj z kart kredytowych lub systemów płatności online, takich jak PayPal. Unikaj przesyłania pieniędzy bezpośrednio do sprzedawców.
Nie dziel się zbyt wieloma informacjami
Sklepy online zwykle potrzebują Twojego adresu, numeru telefonu i informacji o płatności. Jeśli są wymagane dodatkowe, prywatne informacje, może to być znak ostrzegawczy.
Kupuj u renomowanych sprzedawców
Najlepiej robić zakupy bezpośrednio u znanych i zaufanych sprzedawców. Możesz także sprawdzić szczegóły firmy w publicznych rejestrach przedsiębiorców, takich jak CEIDG, KRS, REGON czy wykaz podatników VAT.
Unikaj korzystania z publicznego Wi-Fi
Publiczne sieci Wi-Fi są podatne na ataki hakerskie, w których osoby postronne mogą łatwo przechwycić poufne dane. Bezpieczne zakupy w internecie powinny być zawsze przeprowadzane z użyciem zaufanego połączenia internetowego!
Używaj VPN (Virtual Private Network)
Powiedzmy, że nie mamy wyjścia i jesteśmy zmuszeni do skorzystania z powyższej opcji. Co wtedy? Możemy wówczas skorzystać z wirtualnej sieci prywatnej, która zabezpieczy nasze dane w 100%.
Jak stworzyć silne hasło?
Tworzenie silnego hasła jest kluczowe, aby zabezpieczyć swoje dane online przed nieautoryzowanym dostępem. Ale na co konkretnie trzeba zwrócić uwagę? Już tłumaczę.
Unikalność hasła
Każde hasło powinno być unikalne dla każdego konta. Nigdy nie należy używać tego samego hasła w różnych serwisach lub usługach, aby w razie włamania do jednego konta, inne konta pozostały bezpieczne.
Długość i złożoność
Długość hasła powinna składać się z co najmniej 8 znaków, zawierających mieszkankę wielkich i małych liter oraz cyfr i symboli.
Unikanie łatwych do odgadnięcia elementów
Hasła nie powinny zawierać łatwych do odgadnięcia elementów, takich jak imiona i nazwiska, daty urodzin, lub inne łatwo dostępne informacje osobiste.
Testuj siłę swojego hasła
Istnieje wiele narzędzi online, takich jak Kaspersky Password Checker, które pozwalają ocenić siłę Twojego hasła. Dzięki temu możesz sprawdzić, między innymi, czy Twoje hasło nie występuje w dostępnej dla wszystkich bazie danych oraz czy nie jest powtarzalne i mało skomplikowane.
Sprawdź też: Oszuści w natarciu – spoofing. Co to jest, jak się bronić?
Gdzie zgłosić oszustwo internetowe?
Oszustwa internetowe stały się niestety powszechne w dzisiejszych czasach. Jeżeli padłeś ich ofiarą lub zauważyłeś jakieś podejrzane działania w sieci, ważne jest, byś wiedział, gdzie można to zgłosić. Oto kilka kroków i miejsc, które warto uwzględnić w takiej sytuacji:
- Policja – jeśli padłeś ofiarą oszustwa, pierwszym i najważniejszym krokiem jest zgłoszenie sprawy na najbliższym komisariacie. W wielu krajach istnieją specjalne jednostki policyjne zajmujące się cyberprzestępczością.
- Bank – kolejnym miejscem, do którego powinieneś się udać w przypadku oszustw związanych z kartami kredytowymi, płatnościami lub innymi transakcjami finansowymi, jest Twoja placówka bankowa. W przypadku podejrzeniu oszustwa zablokują oni Twoje wszelkie transakcje.
- Platformy handlowe – jeżeli oszustwo miało miejsce na platformie handlowej, takiej jak Allegro, eBay czy Amazon, niezbędne jest zgłoszenie problemu obsłudze klienta danej platformy.
- Organizacje konsumenckie – w wielu krajach istnieją organizacje lub instytucje, które pomagają ofiarom oszustw. Mogą one oferować porady prawne, wsparcie lub pomoc w dochodzeniu swoich praw.
Co grozi za oszustwa internetowe?
W Polsce oszustwo w internecie jest karalne zgodnie z przepisami Kodeksu karnego. Konkretna kara zależy od okoliczności sprawy i przepisów prawa, które zostały złamane.
Art. 286
§ 1 Kodeksu karnego mówi, że „osoba, która przez wprowadzenie w błąd innej osoby lub wykorzystanie jej błędu doprowadza ją do niekorzystnego rozporządzenia mieniem, lub zobowiązania się do świadczenia pieniężnego, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8”.
Art. 287 (Oszustwo komputerowe)
§ 1. Kto, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub wyrządzenia innej osobie szkody, bez upoważnienia, wpływa na automatyczne przetwarzanie, gromadzenie lub przekazywanie danych informatycznych lub zmienia, usuwa albo wprowadza nowy zapis danych informatycznych, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
§ 2. W wypadku mniejszej wagi, sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
§ 3. Jeżeli oszustwo popełniono na szkodę osoby najbliższej, ściganie następuje na wniosek pokrzywdzonego.
Oszustwa internetowe – jak odzyskać pieniądze?
Oszustwa internetowe mogą przyjąć wiele form – od fałszywych aukcji, przez nieuczciwe oferty pracy, aż po phishing i wyłudzenie danych kart kredytowych. Jeśli padłeś ofiarą takiego oszustwa i straciłeś pieniądze, naturalne jest pragnienie odzyskania ich. Oto kilka kroków, które możesz podjąć, by spróbować odzyskać utracone środki:
- Skontaktuj się z bankiem – jeśli Twoje środki zostały przelane z konta bankowego lub karty kredytowej, niezwłocznie skontaktuj się z bankiem lub dostawcą karty. Często instytucje te mają procedury umożliwiające blokadę transakcji lub jej cofnięcie, jeśli zgłoszenie zostanie złożone szybko.
- Zgłoś na platformę handlową – wiele serwisów oferuje ochronę klienta, polegającą na zwrocie środków w przypadku nieotrzymania zamówionego przedmiotu lub otrzymania produktu niezgodnego z opisem. Dzięki temu kupujący ma pewność, że w sytuacji nieuczciwego zachowania sprzedawcy istnieje system wsparcia, który pomoże rozwiązać powstały problem.
- Zgłoś na policję – zgłaszając oszustwo internetowe na policję, masz szansę nie tylko odzyskać swoje pieniądze, ale także pomóc w zatrzymaniu przestępcy.
- Skonsultuj się z prawnikiem – w skomplikowanych przypadkach, gdy suma utraconych środków jest znaczna, warto rozważyć skonsultowanie się z prawnikiem specjalizującym się w prawie cyfrowym.
Jak wzmacniać świadomość cyberbezpieczeństwa?
Aby wzmocnić świadomość cyberbezpieczeństwa, istotne jest podejmowanie działań na kilku frontach. Oto kilka zalecanych praktyk:
- Stale się edukuj i poszerzaj swoją wiedzę w zakresie bezpieczeństwa w sieci.
- Bądź na bieżąco z nowymi rozwiązaniami i technologią.
- Ucz się rozpoznawać zagrożenia.
- Stale aktualizuj oprogramowanie.
Dzięki powyższym praktykom będziesz mógł uniknąć oszustw internetowych.
