Hulajnoga elektryczna przepisy – jak jeździć e-hulajnogą żeby nie dostać mandatu?

Planujesz zakup hulajnogi elektrycznej? Kusi Cię żeby skorzystać z hulajnogi dostępnej w wypożyczalni? Oto co musisz wiedzieć, by jeździć bezpiecznie i zgodnie z prawem.

Hulajnoga elektryczna przepisy – to jedno z najczęstszych zapytań w wyszukiwarce internetowej, dotyczących przemieszczania się małym pojazdem elektrycznym. Wszystko za sprawą ogłoszonych w 2021 przepisów, które miały na celu uregulowanie udziału w ruchu drogowym hulajnóg i UTO, czyli urządzeń transportu osobistego. Poniżej przedstawiamy kilka zasad, których należy bezwzględnie przestrzegać, by nie narazić się na mandat.

Dynamicznie rosnąca popularność niewielkich, elektrycznych pojazdów służących do poruszania się, przede wszystkim, po mieście, zaskoczyła praktycznie wszystkich. Wystarczyło zaledwie kilka lat obecności na rynku, by e-hulajnogi przebyły drogę od ciekawostki do powszechności. Ich popularności nie przewidzieli również polscy ustawodawcy. Tymczasem, z dnia na dzień liczba hulajnóg rosła, a wraz z nimi liczba incydentów drogowych z ich udziałem. Stało się jasne, że należy jak najszybciej wprowadzić przepisy, które uregulują użytkowanie hulajnóg w ruchu drogowym.

Polski ustawodawca nie spieszył się z dostosowaniem przepisów do użytkowników e-hulajnóg. Te pojawiły się dopiero w pierwszej połowie 2021 roku, na mocy nowelizacji Ustawy prawo o ruchu drogowym. Wolna amerykanka się skończyła, a korzystający z hulajnóg elektrycznych w ruchu drogowym muszą przestrzegać szeregu regulacji, by nie narazić się na konsekwencje prawne, na czele z mandatem. Oto co powinniście wiedzieć, by bezpiecznie i zgodnie z prawem poruszać się hulajnogą elektryczną po polskich drogach.

Czy każdą e-hulajnogą można jeździć po drogach publicznych?

Jednym z najważniejszych zapisów, jaki pojawił się w znowelizowanej ustawie, jest ten określający czym tak właściwie jest hulajnoga elektryczna. Przyjrzyjmy mu się bliżej:

Hulajnoga elektryczna – pojazd napędzany elektrycznie, dwuosiowy, z kierownicą, bez siedzenia i pedałów, konstrukcyjnie przeznaczony do poruszania się wyłącznie przez kierującego znajdującego się na tym pojeździe.

Powyższa definicja, choć wydaje się bardzo prosta i oczywista, zawiera w sobie pewne bardzo istotne ograniczenie, o którym warto pamiętać, by nie narazić się na konsekwencje prawne, na czele z mandatem. O ile zdecydowana większość jej treści nie wymaga jakiegokolwiek wyjaśnienia, tak należy zwrócić uwagę na słowa bez siedzenia i pedałów.

Co oznaczają w praktyce? Przede wszystkim to, że hulajnoga elektryczna z siedzeniem nie jest pojazdem dopuszczonym do użytkowania w ruchu drogowym na terenie Polski. Kierujący hulajnogą elektryczną z siedziskiem musi pamiętać o tym, że korzystanie z niej na drodze publicznej, w strefie zamieszkania i w strefie ruchu, to w świetle prawa prowadzenie pojazdu pomimo braku dopuszczenia go do ruchu. To wykroczenie, z którym wiąże się konkretna kara – nagana albo kara grzywny do 1500 złotych.

Niestety, brak siodełka to tylko jedno z wielu kryteriów, jakie musi spełniać hulajnoga elektryczna, by móc poruszać się nią w miejscach, w których obowiązują przepisy ruchu drogowego.

Sprawdź też: Hulajnogi Motus – elektryczna rewolucja w polskich miastach

Hulajnoga elektryczna 2022 – co się zmienia?

We wspomnianej wyżej nowelizacji przepisów pojawia się rozgraniczenie na hulajnogi wprowadzone do obrotu po dniu 31 grudnia 2021 roku i przed 1 stycznia 2022 roku. Dlaczego tak? Otóż modele, które pojawiły się w sprzedaży po 31 grudnia 2021 roku muszą spełniać szereg restrykcyjnych wymagań, by móc z nich korzystać w ruchu drogowym. Oto najważniejsze z nich:

• Szerokość hulajnogi elektrycznej: maksymalnie 0,9m.
• Masa własna hulajnogi elektrycznej nie może przekroczyć 30 kg.
• Oświetlenie obowiązkowe: światło z przodu (co najmniej jedno światło pozycyjne barwy białej lub żółtej selektywnej), światło z tyłu (co najmniej jedno światło odblaskowe barwy czerwonej o kształcie innym niż trójkąt, co najmniej jedno światło pozycyjne barwy czerwonej), światło z boku (co najmniej jedno światło odblaskowe barwy białej lub żółtej samochodowej, widoczne po obu stronach).
• Co najmniej jeden działający hamulec.
• Dzwonek lub inny sygnał ostrzegawczy o nieprzeraźliwym dźwięku.
• Numer rozpoznawczy lub kod graficzny umożliwiający identyfikację hulajnogi elektrycznej, nadany i umieszczony przez producenta w sposób trwały na ramie lub innym podobnym podstawowym elemencie konstrukcyjnym.
• Podpórka lub podpórki zapewniające stabilne ustawienie hulajnogi elektrycznej na podłożu.

Powyższa lista wymagań, choć na pierwszy rzut oka dość długa, nie wydaje się szczególnie trudna do spełnienia. Takie elementy wyposażenia, jak oświetlenie, hamulce czy dzwonek, wydają się oczywiste. Przyda się również podpórka, by ustawić hulajnogę zgodnie z obowiązującymi przepisami. Jest jednak jeszcze coś, o czym warto pamiętać, a co wywołuje spore kontrowersje. Mowa o konstrukcyjnym ograniczeniu prędkości hulajnogi elektrycznej. Przepis brzmi następująco:

W hulajnodze elektrycznej i urządzeniu transportu osobistego konstrukcja ogranicza rozwijanie prędkości przekraczającej 20 km/h i zapewnia możliwość skutecznego hamowania.

Zgodnie z tą regulacją, hulajnogi, które zostaną wprowadzone do obrotu po 31 grudnia 2021 roku nie mogą jeździć szybciej niż 20 kilometrów na godzinę. Naturalnie, mowa tu o prędkości osiąganej przy pomocy napędu elektrycznego dlatego nie ma znaczenia, jaką prędkość można osiągnąć np. jadąc z górki czy odpychając się nogą.

To właśnie z tego powodu, w oznaczeniach wielu modeli hulajnóg elektrycznych, jakie obecnie można kupić, pojawia się rok wprowadzenia na rynek (2021). Takich hulajnóg, powyższe kryteria techniczne, na czele z ograniczeniem osiąganej prędkości, nie obowiązują. Naturalnie, nie oznacza to, że mocniejszą hulajnogą nie trzeba przestrzegać obowiązujących limitów prędkości w ruchu drogowym. Obowiązek jazdy w ramach dopuszczalnej prędkości tyczy się w równym stopniu hulajnóg z ograniczeniem do 20 km/h, jak i bez.

Sprawdź też: Hulajnoga elektryczna z siedzeniem – idealne rozwiązanie dla seniora?

Jezdnia, ścieżka rowerowa czy chodnik? Którędy jechać hulajnogą elektryczną?

Skoro wiemy już, jakie kryteria musi spełniać hulajnoga elektryczna, by móc włączyć się na niej do ruchu drogowego, pora rozwikłać kolejną zagadkę – którędy jechać, by było to zgodne z prawem. Tu również przychodzi z pomocą nowelizacja Ustawy prawo o ruchu drogowym, jednoznacznie wyjaśniając omawiane zagadnienie.

Co do zasady, hulajnogą elektryczną poruszamy się po ścieżce rowerowej. Jako że w Polsce obowiązuje zasada ruchu prawostronnego, trzymamy się jej prawej krawędzi. Co jednak w sytuacji, gdy w danym miejscu nie ma ścieżki rowerowej? Wtedy można skorzystać z jezdni, o ile obowiązujące na niej ograniczenie prędkości nie jest wyższe niż 30 kilometrów na godzinę.

Są również takie sytuacje, gdy w danym miejscu nie ma ścieżki rowerowej, a limit prędkości na jezdni wynosi 50 kilometrów albo więcej. Co wtedy? Pozostaje nam skorzystać z chodnika, pamiętając jednak o tym, że obowiązują na nim dwie główne zasady. Po pierwsze – to pieszy ma pierwszeństwo i należy mu ustąpić miejsca, jeśli sytuacja tego wymaga. Po drugie, na chodniku nie obowiązuje ograniczenie prędkości do 20 kilometrów na godzinę. Należy poruszać się z prędkością dostosowaną do ruchu pieszych.

Niestety, ustawodawca nie precyzuje, o jakiej dokładnie prędkości mowa. Na ogół piesi poruszają się z prędkością około 5 kilometrów na godzinę, jednak mając na uwadze, że to oni mają pierwszeństwo na chodniku, w wielu sytuacjach trzeba będzie zwolnić.

Hulajnoga elektryczna – wymagane uprawnienia. Od ilu lat można jeździć e-hulajnogą?

Kolejny aspekt użytkowania hulajnogi elektrycznej to uprawnienia do jej prowadzenia. Obecnie, hulajnogi z napędem elektrycznym to jeden z najchętniej kupowanych prezentów z okazji pierwszej komunii. Tymczasem okazuje się, że zgodnie z prawem, dziecko w wieku 9 lat nie może poruszać się na takim pojeździe w ruchu drogowym. Dziecko, które nie ukończyło 10 lat może jeździć na hulajnodze elektrycznej wyłącznie w strefie zamieszkania, pod nadzorem osoby dorosłej.

Od momentu ukończenia 10 roku życia, można poruszać się na e-hulajnodze elektrycznej po drogach publicznych, jednak pod warunkiem nabycia stosownych uprawnień. Mowa tu o takich dokumentach jak karta rowerowa czy prawo jazdy kategorii AM, A1, B1 i T.

Od osób, które ukończyły 18 rok życia posiadanie wyżej wymienionych uprawnień nie jest wymagane.

Jak parkować hulajnogę elektryczną?

Jazda hulajnogą elektryczną nie sprowadza się wyłącznie do podróżowania z punktu A do B. Po dotarciu do miejsca docelowego dobrze jest zabezpieczyć pojazd tak, by nic mu się nie stało, a przy okazji nie przeszkadzał innym uczestnikom ruchu drogowego. O ile w przypadku hulajnóg stanowiących własność prywatną użytkownika nie ma większego problemu – wystarczy ją złożyć i zabrać ze sobą, tak w przypadku urządzeń pochodzących z wypożyczalni trzeba bacznie zwrócić uwagę na to, gdzie zostawiamy pojazd.

Sprawdź też: Kupujesz hulajnogę? Ile kosztuje hulajnoga elektryczna?

Swego czasu, w internecie, niczym grzyby po deszczu, pojawiały się kolejne zdjęcia hulajnóg porzuconych, w lekko mówiąc, nietypowych miejscach. Widzieliśmy pojazdy leżące na chodnikach, ścieżkach rowerowych a nawet jezdni, nierzadko w poprzek. Nowe regulacje prawne uporządkowały również kwestię parkowania.

Podstawowym miejscem, w którym powinno się pozostawiać hulajnogi, jest miejsce przeznaczone do tego celu – na przykład wskazane na chodniku, w pobliżu stacji ładowania, przy budynku itp. Jeżeli w najbliższej okolicy nie ma takiego punktu, hulajnogę elektryczną można pozostawić na chodniku. Należy jednak pamiętać o tym, by zaparkować ją równolegle do jego zewnętrznej krawędzi, w taki sposób, by zajmowała możliwie jak najmniej miejsca.

Należy bezwzględnie pamiętać o tym, że koszt usunięcia hulajnogi pozostawionej w niewłaściwym miejscu ponosi użytkownik. Mowa tu o kwocie 123 złote za usunięcie przeszkody oraz po 23 złote za każdą, kolejną dobę przechowywania.

Za co kierujący hulajnogą może dostać mandat?

Uczestnictwo w ruchu drogowym to nie tylko przywilej. Korzystając z uprawnień do poruszania się po drogach publicznych należy mieć na uwadze przestrzeganie obowiązujących przepisów, w przeciwnym przypadku można narazić się na doskonale znane konsekwencje, najczęściej mandaty karne.

W przypadku hulajnóg elektrycznych, katalog przewinień, za które można otrzymać mandat, został znacząco rozbudowany z dniem 1 stycznia 2022 roku. Wtedy to, wraz z wejściem w życie zaostrzonego taryfikatora, pojawiło się szereg wykroczeń, za które przewidziane są mandaty od kilkudziesięciu do kilkuset złotych.

Sprawdź też: Przyspiesz hulajnogę! Jak zwiększyć prędkość hulajnogi elektrycznej?

Jakie wykroczenia znalazły się w nowym taryfikatorze? Oto one, wraz z wysokością mandatu:

• Naruszenie przez kierującego rowerem lub hulajnogą elektryczną obowiązku korzystania z drogi dla rowerów lub pasa ruchu dla rowerów, jeśli są one wyznaczone dla kierunku, w którym się porusza lub zamierza skręcić – 100 złotych.
• Nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu przez kierującego rowerem lub hulajnogą elektryczną korzystającego z drogi dla rowerów i pieszych – 100 złotych.
• Nieopuszczenie przez kierującego rowerem lub hulajnogą elektryczną śluzy rowerowej, kiedy zaistnieje możliwość kontynuowania jazdy w zamierzonym kierunku  – 100 złotych.
• Naruszenie przez kierującego rowerem, hulajnogą elektryczną lub motorowerem zakazu jazdy po jezdni obok innego uczestnika ruchu – 50 złotych.
• Naruszenie przez kierującego rowerem, hulajnogą elektryczną lub motorowerem zakazu jazdy bez trzymania co najmniej jednej ręki na kierownicy oraz nóg na pedałach lub podnóżkach – 50 złotych.
• Naruszenie przez kierującego rowerem, hulajnogą elektryczną lub motorowerem zakazu czepiania się pojazdów – 100 złotych.
• Naruszenie przez kierującego rowerem, hulajnogą elektryczną lub urządzeniem transportu osobistego przepisów o korzystaniu z chodnika lub drogi dla pieszych – 200 złotych.
• Naruszenie przez kierującego rowerem, hulajnogą elektryczną lub urządzeniem transportu osobistego, korzystającego z chodnika, drogi dla pieszych lub drogi dla rowerów i pieszych, obowiązku poruszania się z prędkością zbliżoną do prędkości pieszego, ustąpienia pierwszeństwa pieszemu, nieutrudniania ruchu pieszemu – 300 złotych.

Oczywiście, jadąc hulajnogą elektryczną należy również przestrzegać pozostałych przepisów, odnoszących się do wszystkich uczestników ruchu drogowego. Za przekroczenie dopuszczalnej prędkości (20 km/h) można otrzymać mandat nawet do 500 złotych. Obowiązują również kary dotyczące prowadzenia pojazdów innych niż mechaniczne, w tym za jazdę bez uprawnień i po spożyciu alkoholu.

Pełna treść taryfikatora mandatów na 2022 rok dostępna jest na tej stronie internetowej.

Przede wszystkim zdrowy rozsądek

Prowadzenie hulajnogi elektrycznej to, od strony prawnej, wcale nie taka prosta sprawa. Należy pamiętać o powyższych ograniczeniach, ponieważ brak dostosowania się do nich może narazić kierującego na dotkliwe konsekwencje finansowe. W pierwszej kolejności należy pamiętać jednak o tym, by jadąc hulajnogą elektryczną kierować się zdrowym rozsądkiem i dbałością o bezpieczeństwo własne oraz pozostałych uczestników ruchu drogowego.

Wypadki z udziałem hulajnóg elektrycznych bywają bardzo ciężkie w skutkach, dlatego powinniśmy robić wszystko, by starać się im skutecznie zapobiegać. Niezależnie od tego, czy grozi za to mandat, czy nie.

Życzymy wszystkim kierującym hulajnogami, by korzystanie z nich było wyłącznie przyjemnością. Szerokiej drogi!

Sprawdź też: Hulajnogi elektryczne – ranking najlepszych hulajnóg dla dorosłych, dla dzieci, tanich hulajnóg itp. (2021)